سرای حلمی

به آهستگی در سینه می نشیند، ریشه می دواند، شعله می گیرد و شعله می گسترد. عشق را می گویم، و دیگر هرگز هیچ چیز مثل گذشته نخواهد بود. 

کشتی های خویش از لنگرگاهها بیرون می آوریم. به درون طوفانها می گستریم. از آرامش می گریزیم، از نعمت های دیروز و از لذّت های تن و کاخ های روان دست می شوریم. همه چیز را پشت سر می گذاریم و هرگز هیچ چیز را انتظار نخواهیم کشید. چرا که ما خود زندگی، خود طوفان، خود آمدن ایم. 

برخیز ای زندگی،
ما به ظهور رسیده ایم.
و ای شیطان، 
ای جهل، ای تظاهر و ای تن پروری!
از ما بگریز.
و ای سرهای افراشته از کبر و طمع و وابستگی،
آماده ی فرو افتادن باشید.

حلمی | کتاب لامکان

آیا سرانجام عقلا و فلاسفه ی بی شعور دست از سر بشریت بر خواهند داشت و از حقنه کردن راهها و روشهای بلاهت بار خویش توبه خواهند کرد؟ آیا سرانجام نظریه پردازان، این مردگان بیزار از زندگی، این ملال بازان قهّار، به درون سیاهچاله های خویش خواهند خزید و از سر راه نور برخواهند خاست؟ نه، هرگز عقل دست از سر آدمی برنخواهد داشت و تا ابد در پرستش بندگان بی شمار خود باقی خواهد ماند. چرا عقل باید دست از سر توده ها بردارد، وقتی از گوشت و چربی ایشان پروار شده است؟ عقل» و توده ها» تنها سرمایه های شیطان اند، و ایشان تا ابد به پای هم پیر خواهند شد.

کور می گوید نور مرده است و کر می گوید صدایی نیست، آن هم نه هر کور و کر، کور و کرِ عقل. آن ابله که نمی تواند رستگار شود می گوید رستگاری جمعی ست. آیا هرگز هیچ جمعی رستگار بوده است؟ این جمعیت ها» ارزانی این عاقلان سیاه روز، این آزمایشگاههای نظریات پوچ فلسفی. نه جمعیت ها و نه فرزانگانشان را هرگز هیچ رستگاری نیست، نه آن را می جویند و نه آن را می خواهند و نه آن را می توانند که بخواهند. چرا که رستگاری آنِ روح است. خدا را هرگز با هیچ جمعیت هیچ کار نیست و جمعیت از روز ازل تا به ابد به شیطان واگذار شده است. کار خدا با فرد، با روح، یگانه و رو در روست. آن کس که راه را یافته این را فهم می کند. آن کس که راه را نیافته و می خواهد بیابد، باید قدمی بردارد، آن گاه راه نیز به سوی او قدمی برخواهد داشت.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی: 

Paco de Lucía - Entre dos aguas

به آهستگی در سینه می نشیند، ریشه می دواند، شعله می گیرد و شعله می گسترد. عشق را می گویم، و دیگر هرگز هیچ چیز مثل گذشته نخواهد بود. 

کشتی های خویش از لنگرگاهها بیرون می آوریم. به درون طوفانها می گستریم. از آرامش می گریزیم، از نعمت های دیروز و از لذّت های تن و کاخ های روان دست می شوریم. همه چیز را پشت سر می گذاریم و هرگز هیچ چیز را انتظار نخواهیم کشید. چرا که ما خود زندگی، خود طوفان، خود آمدن ایم. 

برخیز ای زندگی،
ما به ظهور رسیده ایم.
و ای شیطان، 
ای جهل، ای تظاهر و ای تن پروری!
از ما بگریز.
و ای سرهای افراشته از کبر و طمع و وابستگی،
آماده ی فرو افتادن باشید.

حلمی | کتاب لامکان

آنها که در عشق می زیند باید خیلی جان سخت باشند که چنین دوام آورده اند. جان تسلیم را عشق به هر سو که می خواهد می کشد. چون و چرایی در کار نیست. عقل خاموش است. هرگز اعتقادی پیرامون این موضوع نیست که سالک باید این گونه باشد یا آن گونه. اندیشه ای نیز نیست، آنگاه که عشق فرمان می راند. عقل خاموش است، قلب فرمان می برد. این غایت سالک بودن است. 

سالک آبدیده کیست جز طبلی توخالی، یا نی ای که خدا می دمد. رسمی نیست جز آن که عشق می گوید، حتّی اگر روزی چیزی بگوید و روزی چیز دگر. حتّی اگر بر دفتر خود چنین نوشته است و از سالک چیز دیگری خواسته شود، آن چیز باید در کار شود. روشهای عشق ناشناخته اند و هر روح به تنهایی آنها را کشف خواهد کرد. سالکی که همچنان در وادی عقل است می تواند بپرسد آیا این درست است؟ از سر مهر است؟ ضروریست؟ باری آنکه عاشق است و فرمانبر، تنها می شنود و عمل می کند. بی شک راههای بی پایان عشق، همگی درست، مهرآمیز و ضروری اند، حتّی اگر چنین به نظر نرسند. 

لیکن در راه عشق نیز اکثریت از معتقدان اند، آنها تمثال پرستان و رهروان آیین ها و آداب و سنن معنوی اند و نان ظاهر می خورند، راه ظاهر می روند، رویاها از ظاهر می بینند، و سفرها در ظاهر می کنند، وصل ظاهر می گیرند و با عشق در ظاهر و در صورت می زیند. معتقدان عشق، رهروان بیرونی اند.

عدّه ای نیز از اندیشمندان عشق اند، آنها در کار چون و چرای راههای عشق اند. آیا این درست است؟ آیا منطقی است؟ صحیح به نظر نمی رسد، نباید کار عشق باشد! نه ضروری نیست، یا که  هست، و چنین و چنان. اینها در عشق همه چیز را با عقل خود می سنجند و هنوز نیم خام اند. از کف سر به درون برده اند و راههای خود را نیز می آزمایند و از بند ظاهر کمی گسسته اند و همچنان در کار این گسستن اند، باری هنوز رهروان عقل اند. اینها عاقلان عشق اند و رهروان اوراق بیرونی عشق، و هنوز از عشق جز یک نظریه چیزی نمی دانند. ایشان روزی درخواهند یافت که باید نظریه های خود را پیرامون عشق و زندگی، و حتّی تمام آن چیزها که نگاشته شده است را به کنار بگذارند و قدم در راههای پرتلاطم، موجناک و آتش خیز تجربه بگذارند.

دسته ی سوّم عاشقان اند. رهروان صدّیق، جسوران، ماجراجویان و زنندگان بی محابا به قلب سوزان زندگی. این قلیلانِ هر زمان، عشق را از پس راههای طولانی و صعب، و از پس آزمونهای سهمگین آب و آتش، و گذرهای بی اعتنا از دوزخها و بهشتها، به قلبِ جان دریافته اند. ایشان را هیچ چون و چرایی نیست. با هیچ معیار بیرونی نتوانند سنجیده شوند. ایشان آنِ زندگی را دریافته اند، و این آن» حقیقت هر لحظه جور دیگر و چهره ی موّاج عشق در پس هر لحظه از زندگی ست. اینان در قلب آتش اند و هر لحظه بیشتر در مرکز آتش فرو می روند و چون هر لحظه فروتر می روند، فراتر می خیزند و چون فراتر می خیزند، در درون خدا گسترده تر می شوند و چون گسترده تر شوند، فروتر می آیند! ایشان موج سواران آرام و وارسته ی اقیانوس پرتلاطم خداوندند. ابلیس از ایشان فرمان می گیرد و افلاک بر انگشتان ایشان می چرخد و خداوندگاران زور و زر و اربابان قدرتهای دنیوی و افلاکی را با ایشان هیچ کار نیست، جز آنکه در برابرشان سر به اطاعت و تسلیم فرود آورند. 

عشق را گفتی و گفتم چیست آن
عاشقی این است و جز این نیست آن
روح را گفتی و گفتم نیک بین
از درون قلبها جاریست آن

حلمی | کتاب لامکان

عاشقا ظلمت به ما بسیار شد
حال ما بد بود و لیکن زار شد

: تا کجا این دوست دشمن داشتن؟
: تا بدانجا که گریبان پار شد!

: تا به کی این خسته با پا کوفتن؟
: تا بدان روزی که این پا یار شد!

ما به خون زاییده این گلنار بین
از کجا دل دست این دلدار شد!

سر ببین این سینه آتشبار کرد
سینه بین برپاگر صد دار شد

آتشی بر کشته ام افکند عشق
تا نداند کس چه سانم کار شد

از درون کوره چون زایید روح
حلمی از خواب عدم بیدار شد

موسیقی: 

Arvo Pärt - Trisagion

عاشقان با ما بمانند و عبوسان در روند
نوکران عقل را گویم از این کشور روند

مردمان ظاهر و بیچارگان خلق باز
سفره شان اینجا نباشد، قاره ای دیگر روند

گرچه من دعوت کنم هر لحظه ای این خلق را
لحظه ای دیگر بیاشوبم کزین معبر روند

کار دل دیوانگی کردن به جان آدمی ست
موج های کف دهان آورده باید سر روند

دوش با یازده پیمانه بنشستیم مست
شحنه ای فریاد زد: پیمانه ی آخر روند!

صبح دیدم جامها گرد دل من نورپاش
گفت یارم مست ها باید سر منبر روند

با زبان عشق حلمی راز وصل خویش گفت
تا چه باشد حکمت و کی عودها مجمر روند

موسیقی:

Alla Pugacheva - I sing what I see

خطّ پنهان چون بخوانی خطّ‌ پیدا هم بخوان
چون درون آواز داری بر شو اینجا هم بخوان

درسهای عشق را باید بگیری ماه ماه
راه می گوید بیا ای روح این را هم بخوان

صحبت خلقان دگر کوتاه کن، با ماه شو
ترک کن خود را، خطر کن، خطّ دریا هم بخوان

هر دمی ابلیس گوید نه مرو بیرون مرو
عشق گوید سوی من آ! آه این آ» هم بخوان

حقّه های عقل را حلمی به عشقت فاش کرد
چون به خود خواندی سخن حالی تو با ما هم بخوان

غزلیات حلمی را می توانید در کتابخانۀ دلبرگ بخوانید؛

اینجا.

چه شبی! شهاب خیزست 
همه سو خراب خیزست
چه شهی به سوی من شد 
عجب او عذاب خیزست
چه وصال آتشینی 
به شبی که آب خیزست
روم از رواق پنهان
به رهی که تاب خیزست
چه تبی! خدا خدا را 
عجب این عِقاب خیزست
به چنین دمشق ای جان
چه دلم خشاب خیزست
دل من ببار امشب
که شعف عتاب خیزست
چه شهاب هوشیاری
به شبی که خواب خیزست
برو حلمی آسمان شو
که زمین حجاب خیزست

نقاشی از مارِک روزیک

آنکس که عظمت این لحظه را نتواند تشخیص دهد بی شک درباره ی عظمت لحظات گذشته لاف می زند. آنکس که حال را نمی بیند، در گذشته زندانی شده است. و به حال رسیدن بس پرمرارت و پرتاوان است. 

به دنیا آمدن دشوار است. پیش از خنده ها گریه هاست. درون تاریکی روح خود را نمی بیند، می گوید من حقیقت ندارم، و چون من نیستم همه چیز سراب است. به حقیقت که تا روح خود را نبیند، زندانی بازتابها و سرابهاست و تصویر او تصویری از بی شمار تصاویر دیگر است که از بیرون بر او تابیده.

این گونه نیست که بنشین و حال را دریاب. عزم حال، عزم خودشناسی ست. این عزم یک سفر پرماجراست. یافتن راه، سپس راه یافتن، گام نهادن و آن گاه بسیاری قدم ها. پیش از راه؛ رنج های کوچک، شادی های کوچک، در راه؛ رنج های عظیم، شعف های نامنتها. 

کار حال، کار خدمت است. هر که در حال است، به مسئولیتی گردن نهاده است. روح در راه حال، رسالت خویش را می شناسد. تعالیم حال، تعالیم عشق است. تعالیم عشق، تعالیم وقف، ایمان تام، ایثار و خدمت بی قید و شرط است. سالک مزد نمی طلبد، بلکه بها می پردازد و این بها وقت و جان و نیرو و تمام هستی اوست. 

باید مشتاق حقیقت بود و آن را از جان دوست تر داشت. در هر مصاف انسان و خدا، عاشق هر بار انسان را زیر پا می گذارد. چرا که راه عشق، نه هم این و هم آن، که تنها آن و آن و آن و آن و آن. 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

همایون سخی - داغ عشق | رباب و آواز

حروف عقل می خوانی دمادم
بنوشی هم بنوشی باده ی غم

ببوسی هم ببوسی طبله ی خاک
بگیری دست هم آن دست ماتم

کشی آری ولی بر سر سیاهی
نه سرخی کان برد اندوه آدم 

سخن گویی ولیکن لغو و باطل
نه آن حرفی که خیزد ز اسم اعظم

به منبر می روی خودگو و خودخند
به نزد خلقکی ابلیس محرم

نه گویی هر چه گویم گوش باد است
ندیدم کس چنین با خویش خرّم

تو را دادم هزاران پند از عشق
تو را گفتم هزاران راز از دم

ولیکن گوشها از چرک بسته
ولیکن پلکها دوزیده بر هم

مپنداری زمان کابینه ی توست
که سر خم می کند این خانه کم کم

بساط زهد و تقوا ظلم خیز است
ندارد جلوه درویش معظّم 

تو را حلمی سخن از عشق بسرود
به گوش آویزه کن صوت مکرّم

موسیقی:

2CELLOS‌- "Mombasa" from Inception

خوش به حالت ای فلک با بخت سرگردان من
من بچرخم تو بچرخی در ره پنهان من

می کشم بر دوش چون این بار بی انجام را
زخمه زن، پیکار کن، هرگز مشو آسان من

خوش به حالت ای زمین دامان مردان می کشی
هستی ات رقصان شده در دامن رقصان من

ای دل بیخود شده سرمستی ات بسیار شد
خوش بنوش این باده ها از ساغر جانان من

خوش به حالت عقل تو در بند دانایی نه ای
بی چراغان می بری در دوزخ گردان من

ای تو ایمان بر سرت محض خدا یک چشم نیست
می بری آن بندگان در گردش بی آن من

گوش ها ای گوش ها این پرده ها را بشنوید؟
ای شب لاینقطع بینی دم الوان من؟

ای تو شب تا کی شبی تا کی شبی
هیچ آیا صبح خیزد از گِل تابان من؟

هیچ آیا زور دارد دل پی آن وصل دور؟
تن تواند روز دیگر درکشد این جان من؟

من ندانم تا کی ام ای ماه سوزان تاب هست 
ای قدم ها همّتی در راه بی پایان من

یک شب دیگر اگر با این چنین غم صبح شد
بی شکی سامان شود این حال خونباران من

گفت حلمی سرخ دیدی تا به سبزی صبر کن
تا شوی روز دگر در بزم سرسبزان من

موسیقی:

Lisa Gerrard - Man on fire

سوی من گرفت جانی، سر وقت بی زمانی
به زبان مستتر گفت که خدا نگاهدارت

به خروج ناگهانی، سر خان بیکرانی
به حروف معتبر گفت که خدا نگاهدارت

به دو چشم لامکانی، به کلام آسمانی
به لبان شعله ور گفت که خدا نگاهدارت

به سواد بی نشانی، به سرود نیستانی
به طریق بی نظر گفت که خدا نگاهدارت

سر خون فشاندنم بود، سوی خانه راندنم بود
به صغیرِ دربدر گفت که خدا نگاهدارت

زدمش که جاودانی، تو خوشی و آنِ آنی
به دمی پر از شکر گفت که خدا نگاهدارت

"طلبی عظیم دارم، بُکُشی نه بیم دارم"
به حواله ی خطر گفت که خدا نگاهدارت

"نظر خدای بنما، نه نظر، خدای بنما"
به دو ضرب پرده در گفت که خدا نگاهدارت

"منما به خسته حِلمی، بِکِش و به کار مندیش"
به دو چشم شور و شر گفت که خدا نگاهدارت

غزلیات حلمی را می توانید در کتابخانۀ دلبرگ بخوانید؛

اینجا.

ترانۀ زیبای چوپان از مادرِ

آیا معنوی تر از این که دیگران تصوّر کنند معنوی نیستیم؟ آیا شیرین تر از این باخت که تمام هستی خویش تقدیم خدا کرده ایم و باز در طلب باختن ایم؟ آیا بیدارتر از این که دانسته ایم تمام انسان خواب است و ما روحیم بر فراز آدمی اوج گرفته؟ آیا آزادتر از این که در آغوش نامنتهای خدا آماده ی نبردهای بزرگ زندگی شده ایم؟

رنگ باخته، این هیبت نیرنگ باخته، دل باخته، این حادثه ی گل باخته، مال باخته و سال باخته و دبدبه ی امیال باخته، گذشته سوخته و آینده باخته، تو بگو حتّی حال باخته، آیا سبکبارتر، دلبازتر، ساده تر، آماده تر از این؟ آماده ی گذر از تنگناهای سخت و باریکی های بی عبور.

تو برو ای من، برو ای آدمی، ای مردگی! من تو را نمی خواهم. من نیستم که تو را بخواهم، من نیستم که با تو صنم کنم. مرا جنم از تو گذشتن بود و خدام از تو ربود. برو با من غمزه و قلّاشی مکن. برو کلّاشی مکن، که من تو از خود تراشیده ام. من در خدا پاشیده ام. 

دست خدا بگرفته ام، جام خدا نوشیده ام
نادیده ها را دیده ام، ناگفته ها بشنیده ام
با شعله ها پیچیده ام، در شعله ها رقصیده ام
سر در خدا بازیده ام، من در خدا پاشیده ام

حلمی | کتاب لامکان

کتاب لامکان را می توانید در کتابخانۀ دلبرگ بخوانید؛

اینجا. 

باید به پرده رفتن، جام خطر کشیدن
از جامه ها گسستن، بی جامه پر کشیدن

باید به جنگ من ها با عقل در فتادن
بر کلّ هستی خویش خطّ حذر کشیدن

کشور به کشور از خود باید برون نشستن
تاریخ خویشتن را از خود به در کشیدن

این گونه رنج بردن مر رخصت شفا نیست
باید که هیکل درد هر شب به بر کشیدن

گر راحتی بخواهی زین چارمیخ وحشت
باید بسان آتش بی خویش سر کشیدن

جام خدا چو خواهی شب تا به شب چو حلمی
بار همه جهان ها باید چو خر کشیدن

موسیقی: 

2CELLOS - Vivaldi Storm

تمام کار دنیا درباره ی عشق است. آنجا که علم و صنعت هم رشد می کند از عشق است و هر جا که نمی کند از نبود عشق است. همه ویرانی ها و ورشکستگی ها از حرص است، همه از خودخواهی ست. آنجا که عشق نیست، خودنمایی ست، تن آسایی است، گریختن است. حریص حتی دنیوی هم نیست، چون دنیوی به فکر دنیاست، به کار دنیاست و دنیا را می سازد. حریص تنها به فکر خویش است، فکر خویش جان را بند می زند و خوار و ذلیل می سازد، و چنین است که او بیچاره است.  

همه چیز درباره ی عشق است. کار معنا عشق است، کار دنیا هم عشق است. خداباور بی عشق، آزمند است. خداناباور عاشق، از خویش ایثار می کند و کار خدا می کند و جهان پیرامون خویش را می سازد. باورِ صرف پشیزی نمی ارزد. هر کس می گوید می ارزد به پیرامون خویش بنگرد. باور بی عشق و بی حرکت، از سر حرص است. باور بی عشق، خودِ بی باوری، نفاق و غارت است.

هر جا عشق هست ایمان بار می دهد، هر جا بی مزدی ست برکت است. هر جا عشق است، کار بی وقفه است. هر جا عشق است، بیداری ست، بخشندگی ست، جنبندگی ست، بی قراری ست. بی عشق، بهشت جهنّم می شود و با عشق هر جهنّم عاقبت بهشت است. همه چیز درباره ی عشق است. 

در نهایت به حریصان باید گفت دیگر لازم نیست بخواهید معنوی باشید که از شما برنیاید، این چه حرصی ست که می خواهید معنوی باشید؟ لیکن دنیوی باشید، به شیوه ای درست. دنیا را دوست بدارید و برای دنیا کار کنید، با تمام قلب و با تمام عشق و ایمان خویش. در کار دنیا نیز می توان معنوی بود، که هر که با عشق چیزی ساخت کار معنا کرده است و عاقبت از دنیا بالا می خیزد. پس بدانید که برای معنوی بودن باید ابتدا به درستی دنیوی بود.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

Komitas - Cloudy Sky

یک زمان چیزی بگوید یک زمان چیزی دگر
ما مطیعانیم و ما را این اطاعت گنج و زر
 
هر چه گوید حرف حق باشد، چه جای ما و من
مِنّ و مِن این ما و من،‌ این ما و من باز آ ببر
 
شاد باشیم و ثناگو جانب درگاه عشق
مطلق ما شکّر است، از شکّر نسبت حذر!
 
شاهدانیم و نگهبانان اسرار خدای
کی رسد عقل پریشان سوی درگاه نظر
 
ظاهر و باطن اگرچه نیست یکسان،‌ دور نیست
باختر هم می رسد پیغام از شرق خطر
 
بارالها قسمت ما را به گردون تباهی وامنه
قسمت ما بی چرایان دور از گردون شر!
 
آدمیزادی چو از گنج خدایان دور گشت
عنصر خود کرده جولانگاه اشباح شرر
 
حلمیا افسانه ات خوانند بر هفت آسمان
حالیا برخیز و رخت خویش تا میخانه بر

بشنوید:

موسیقی زیبای آلتای از نواحی سیبری

نبرد، نه آن زمان که دیگری بر تو می شورد، که آن خاک بازی و جنگ کودکان، که آن زمان که تو بر تو می شوری. گرچه نه تو، ذهن تو، ابردشمن تو در نهاد تو، و تو چه قرنها که تسلیمی و به تسلیمی شادمانی.

و باری تسلیم حقیقی، نه این آرمیدن در آغوش دشمن خویش، که در روح به پا خاستن و شوریدن، نه این چنین خوش باشی با سنگ کوه و پیچ شکم، که تسلیم در دستان یار، تسلیم در آغوش حقیقت. و آن تو را به مبارزه ها و نبردها فرا می خواند. 

تسلیم یعنی هر دم به تلاطم راندن، بر امواج شوریده آویختن، پشت باخته بر پیش تاخته، بادبان و عرشه بی لنگر انداخته. تسلیم یعنی عمل، بی پاداش عمل. پاداشت، امواج سهمگین تر، و آنچه از خود وامی نهی، و یورش سبکبارتر. در عشق سکنایی نیست و  عشق تو را برمی گزیند که مسافر بی خانه ی افلاک شوی. 

پس ای سالک، ای جنگجوی خدا، خود را بشناس به نبردهای تسلیم، و خود را بشناس، به همه ی آن چیزها که از تو کم خواهد شد و تو سربلندتر به جا خواهی ماند، که تو، نه چیزهایت، که تو بی چیز، تو در مقام تو خوشی؛ روح، ذرّه ی خدا. 

ای کوهبار انسان، فرو بریز!
کوچک شو! کودک شو!
ناچیز شو! ذرّه شو!
آنگاه نه دعاهایت، که خود تو اجابت گشته ای.

حلمی | کتاب لامکان

و می گویم تنها باید تسلیم بود و بس.

به پیشگاه یار چنین باید رفت:
سرنگون، بی قبا و عبا و کلاه و سرپیچ عقل.
سر باید سپرد، نه بر زمین، بلکه بر آسمان.
کُله کَلّه باید فکنده شود، نه بر چوب رخت هوا، بلکه در گور عزا.

باید خون عقل بر آسمان پاشید و شتافت.
در مذهب عشق، اینت خیرالعمل.

حلمی | کتاب روح

کتاب روح را می توانید در

اینجا بخوانید.

آموزگاری که مشتاق آموختن است، در برهوت چه بگوید؟ شاگردی که مشتاق آموختن است، در برهوت چه بیاموزد؟ لیکن آموزگار حق در برهوت سخن می گوید و شاگرد حق می شنود. من سخن نمی گویم، که برهوت خود سخن می گوید. لبان نمی جنبند و گوشها از بیرون نمی شنوند. آن سخنان پنهانی بشنو!

اینجا هیچ کس نیست. آدمی در شهر سایه هاست. همه در گفتگویند و هیچ کس با هیچ کس سخن نمی گوید. همه با خبرند، امّا همه اخبار سایه هاست. خاموشی، وادی سخن است و آن که خاموش است می گوید و آن که خاموش است می شنود. دستها نمی جویند و گامها به هیچ سو نمی روند. آن راههای پنهانی ببین!

آن سخنان پنهانی بشنو، آن راههای پنهانی ببین و آن گامهای پنهانی بردار. راه در برابرت گسترده و کلمه به خاموشی در کنارت ایستاده. چون تو بروی، راه خواهد رفت، و چون تو بشنوی، کلمه سخن خواهد گفت. 

اینجا، برهوت؛ و سخن از سرچشمه می جوشد.

حلمی | کتاب لامکان

اگر همه چیز در یک مجموعه درست همانجوری که بود باقی بماند، یعنی آن یک مجموعه ی مرده است. همه چیز با زمان عوض می شود. اساس اگر عشق است و بنیان اگر حقیقت است، تغییر جزئیات و ظواهر نباید ترسی ایجاد کند.

اگر اساستان عشق نیست، یک بادی که بوزد همه ی هستی تان را از شما می گیرد. اگر بنیادتان بر ترس استوار است، ترس از دست رفتن، ترس فروریختن، پس از دست می روید و فرو می ریزید.

شکل ها فرو می ریزند. با بادها همنوا شوید، امّا ریسمان زرّین عشق را رها مکنید. با رودها بروید و رهسپار اقیانوس ها شوید. خودتان تغییر کنید، پیش از آن که به میل دیگران تغییر داده شوید.

این حجاب های سست بردارید.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

"مینیاتورهای ارمنی" از گروه کومیتاس کوآرتت [آلبوم ویولن]

تمام کار دنیا درباره ی عشق است. آنجا که علم و صنعت هم رشد می کند از عشق است و هر جا که نمی کند از نبود عشق است. همه ویرانی ها و ورشکستگی ها از حرص است، همه از خودخواهی ست. آنجا که عشق نیست، خودنمایی ست، تن آسایی است، گریختن است. حریص حتی دنیوی هم نیست، چون دنیوی به فکر دنیاست، به کار دنیاست و دنیا را می سازد. حریص تنها به فکر خویش است، فکر خویش جان را بند می زند و خوار و ذلیل می سازد، و چنین است که او بیچاره است.  

همه چیز درباره ی عشق است. کار معنا عشق است، کار دنیا هم عشق است. خداباور بی عشق، آزمند است. خداناباور عاشق، از خویش ایثار می کند و کار خدا می کند و جهان پیرامون خویش را می سازد. باورِ صرف پشیزی نمی ارزد. هر کس می گوید می ارزد به پیرامون خویش بنگرد. باور بی عشق و بی حرکت، از سر حرص است. باور بی عشق، خودِ بی باوری، نفاق و غارت است.

هر جا عشق هست ایمان بار می دهد، هر جا بی مزدی ست برکت است. هر جا عشق است، کار بی وقفه است. هر جا عشق است، بیداری ست، بخشندگی ست، جنبندگی ست، بی قراری ست. بی عشق، بهشت جهنّم می شود و با عشق هر جهنّم عاقبت بهشت است. همه چیز درباره ی عشق است. 

در نهایت به حریصان باید گفت دیگر لازم نیست بخواهید معنوی باشید که از شما برنیاید، این چه حرصی ست که می خواهید معنوی باشید؟ لیکن دنیوی باشید، به شیوه ای درست. دنیا را دوست بدارید و برای دنیا کار کنید، با تمام قلب و با تمام عشق و ایمان خویش. در کار دنیا نیز می توان معنوی بود، که هر که با عشق چیزی ساخت کار معنا کرده است و عاقبت از دنیا بالا می خیزد. پس بدانید که برای معنوی بودن باید ابتدا به درستی دنیوی بود.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

Komitas - Cloudy Sky

جستجو هرگز پایان نمی پذیرد، چرا که جوینده، روح است و روح جاودان است و همواره در حرکت. هرگز یگانگی با هستی و فرو رفتن در اغمایی خلاصی بخش و ابدی آن چنان که معلّمین دروغین می آموزند وجود ندارد. س به معنی خلاصی و تسکین ابدی نیست و روح هرگز با چیزی یگانه نمی شود، حتّی با خدا. آنها که چنین می گویند می خواهند بشر خسته را لحظاتی از تقلّای پوچش آسوده کنند. هر چند این از چاله به چاه افتادن است.

گاهی یک توقّف، یک نفس عمیق، و سپس ادامه ی راه. جوینده باید بتواند از رخوت ذهنی و شادباشی وهم آلود خود را خلاص کند و هر گاه  وقت آن شد از مرحله ای که در آن احساس راحتی می کند عبور کند و تن به سختی های در پیش رو بدهد. او می داند که هرگز هیچ کمالی نیست که روح در آن ذوب شود و از دست همه چیز خلاص شود. هر چه بالاتر، کار بیشتر. هر چه آزادی بیشتر، مسئولیت سنگین تر. در روشهای انسانی این است، در روشهای الهی نیز همین است. در حقیقت روح در انسان، روشهای مشابهی را تمرین می کند.

سالک خبره می داند که آزادی هست، و آنچه پیش از آزادی هست، روح در بازی سایه هاست. سایه ها به اغما دلخوش اند و به وعده های دروغین و آسایش های ابدی. حال این چه با مرگ باشد و دیگر هیچ چیز، چه طلب بهشت باشد و چه کمالی که از انسان هیچ مسئولیتی نطلبد. معلّمین دروغین چنین وعده هایی می دهند. امّا حقیقت به کسی دروغ نمی گوید و وعده ی آسان نمی دهد و هرگز هیچ آزادی بی مسئولیتی را تصویر نمی کند. حقیقت، روح را به تلاطم دعوت می کند و روشهای آرامش در تلاطم را نیز می آموزد.

روح می تواند از انسان برخیزد و از هستی عبور کند. روح می تواند ذهن را مقیّد به اطاعت از خویش کند و او را خدمتگزار خویش سازد، چرا که ذهن باید برای مسئولیت های معنوی، چون خدمتکاری ورزیده، همواره آماده باشد. روح آزاد، از مسئولیت های پوچ و بیکاری های انسانی و اهداف اوهامی آزاد شده است، و برای او زمان به عهده گرفتن وظایف حقیقی در کارگاه هستی فرا رسیده است. 
با ذهن می توان لحظاتی، که حتّی قرنها به طول بیانجامد، یگانه شد، که این یگانگی با آگاهی ذهنی یا کیهانی ست. امّا این خدا نیست، و صادقانه باید گفت آگاهی ذهنی یا آگاهی کیهانی، ضدّ خداست. چرا که ذهن، ضدّ خداست و از قماش کیهان و عوالم دوگانه است، و روح از جنس خدا و عنصر خالص الوهیت است. بنابراین ذهن، ضدّ روح است. آنان که در ضد و در حقیقت با دوگانگی یگانه می شوند، و به وعده ی حالِ ذهنی و کیهانی معلّمین دروغین تسلیم می گردند، زمان بسیار طولانی در این سیمان ذهنی و کیهانی باقی خواهند ماند، تا روزی که اقبال ملاقات با معلّمی حقیقی دست دهد که به ایشان بگوید راه را بجویید و خود را خلاص کنید!

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی: 

Márquez - Danzón № 2

هنر از تَکان بخیزد، ز تجمّع کسان نیست
برهوت و لامکان است، هپروت این جهان نیست

هنر از سماع روح است نه ز عقل خواب مرده
ضربان بیخودان است، دَوَران خودخوران نیست

چو ز تن برون بخیزی به دو حرف پاک و قدسی
هنر خدای بینی که ز جنس این و آن نیست

هنر آن دم طلوع است که ز ظلم شب برستی
چمنِ سرای عشق است، گُل ظلمت ددان نیست

تو شکوفه بین و بشمار به سرای و صحن بیدار
منگر به دشت غمبار، برو که هنر چنان نیست

هنری به پات گیرد که ز فرق آسمان است
سخن زمانه مشنو که زمان ز محرمان نیست

پدر زمانه عشق است، تو سوی پدر روان شو
که پدر رفیق جان است و پسر به فکر جان نیست

به نهان بسوز حلمی و ز هست و نیست بگسل
دو جهان قمار کردی و هنر ز هر دوشان نیست

نقاشی از: رنه ماگریت

اینجا بخوانید.

هرگز هیچ چیز را به دیگران تحمیل نکرده ام، امّا لحظه ای از بیان کردن خود به تمامی دست نکشیده ام؛ چنان که هستم، در لحظه، تمام و کمال، بی هراس از اندیشه ی دیگران، بی هراس از قضاوت خویش. تنها این گونه می توانم سخن خداوند را بر زبان برانم و اراده او را جاری سازم.

هرگز هیچ عقیده ای نپروریده ام، که عقیده ساخت ذهن و دست ساز بشر است، و تنها جان خود را آماده ی طوفان حقایق کرده ام، که حقیقت نَفَس خداست. تنها آماده بوده ام تا تمام عقاید و افکار به جا مانده در ذهن خویش را به آتش خداوند تقدیم دارم و از رنج طاقت کش سوختن هرگز نهراسیده ام و از بی چیزی خویش هرگز شرم نداشته ام. 

هرگز به خاطر انسان هیچ راهی نرفته ام، تنها گامهای لرزان خود را در آتش عشق آزموده ام و جامه های ژنده ی خویش در آتش عشق سوزانده ام و پاها و دستها و قلب خود را تقدیم دوست داشته ام، تا بروند به آن راهی که اراده ی اوست و بنویسند هر آنچه بر زبان اوست و بتپد بهر هر جانی که به انتخاب اوست.

حلمی | کتاب لامکان

تو در درون من هستی، تو از من هستی. چطور می توانی از من بگسلی؟ چطور می توانی از من کنار بایستی؟ چطور می توانی بی من باشی؟ آیا بی من بودن ممکن است؟ آری ممکن است، آنگاه که تو می اندیشی که ممکن است، و آنگاه که تو می اندیشی و فکرت و اندیشه حجاب توست و تو در حجابها بی منی، و تو می اندیشی پس غمگینی. 

خصم تو از من است، مهر تو از من است. بیداریت منم و خواب تو از من است. رنجت از من است و شادیت منم. بیرونت منم و درونت منم. چطور می توانی بی من باشی؟ من با توام، حتّی آنگاه که تو می پنداری بی منی، و من با توام، حتّی آنگاه که تو با خود نیستی. سلوکی جز این نیست که تو حضور مرا دریابی و این حضور را بپیمایی و در این حضور خود را پیدا کنی. تو در حضور من به ظهور خواهی رسید. ابتدا بایست بدانی که من هستم و سپس تو در بودن من خود را خواهی یافت. 

من تو را دوست می دارم، و رنج های عظیم بر تو روا می دارم، چرا که تو را دوست می دارم، و چرا که در رنج ها گنج هاست. تحمّل کن، در رنج ها صبور باش و حکمت های مرا دریاب. سخنان مرا در کلمات خود بشناس و جملات مرا ببین که چگونه بر زبانت جاری می شوند، حتّی آنهایی را که می پنداری تمام از آن توست. گامهای تو گامهای من است، کلام تو کلام من است، خصم تو از من است و مهر تو از من است و تو به تمامی هیچی و چون بپرسند از من که این کیست، من به ایشان بگویم که این منم! من تو را دوست می دارم، که تو مخلوق منی، و من تو را از عشق خویش، بهر خویش و به کار خویش آفریده ام و من آفریده ی خویش را دوست می دارم و سرانجام نزد خویش بازخواهم گرداند.

پس خوش باش که تو از منی و من همیشه با توام، و لحظه ی بی من وهمِ اندیشه است و غم بی من بودن از حجابِ اندیشه است. این حجاب عقل کشف کن، از سر بیفکن و در من شاد باش. 

حلمی | کتاب لامکان

عشق باشد نکته ی هستی عزیز
چون بگیری نکته را رستی عزیز

 عشق از رنج آید و رنجست گنج
گنج از رنج آید و عشق است رنج

در ره این نکته سرگردان شدم
قرنها خندیدم و گریان شدم

تا نهایت رازها مکشوف شد
جان دیوانه به حق مشعوف شد

بعد قرنی از خمار و از فراق
صبر و طاقت گشت چون از درد طاق

آتشش بنشست جانم پاک کرد
تیغ چشمانش جهانم چاک کرد

گفتمش ای جان پنهان، من کی ام؟
حال پنداری دَمِ بی باکی ام!

ناگهان افراشت شمشیر از نیام
چاک زد صد دامها از ظلم و وام

گفت روحی، هستی یکدانه ای
آتشی، پروانه ای، افسانه ای

راه آسان رفته ای صد بارها
سر در آوردی دم دیوارها

عشق دادی لیک بر زنجیر و غل
خواب دیدی لیک بس رویای شل

چاهها گاهی درون ره زدی
ناخودآگه گاه هم آگه زدی

خون و جنگ و شرم و ترس و اضطراب
گه شهیدی در رهی بی انتخاب

گه عبوری در میان آبها
بادبانی در شط بی خوابها

گه یکی پیغمبر خوف و رجا
گه یکی پیمانه گیر بی ریا

گه یکی سلطان عدل و راستی
گه یکی سیمای جهل و کاستی

این همه آموختی تا سوختی
این همه چون سوختی آموختی

بس به شاگردی نشستی بر زمین
آزمودی شیوه های عقل و دین

آزمودی راهها بیراهها
آزمودی چاله ها و چاهها

تا به استادی نهایت در دو
سرخ گشتی در نظامات جنون

با جنون فارغ شدی از این و آن
این جنون عشق باشد ای جوان

با جنون تو راست گشتی عاقبت
رنج را دیدی چه باشد؟ موهبت

چون ز خواب وصل ها بالا شدی
عاقبت دیوانه ای چون ما شدی

فارغ از دنیا و در دنیا روان
چون حقیقت گشته ای در هر میان

چون حقیقت پاسپان عشق شد
در نهایت بادبان عشق شد

چون ز هر چه بهر حق بگسسته ای
عاقبت در وصل حق بنشسته ای

پس به کار نوش و بزم حال باش
این زمان غم کشته شد خوشحال باش

حلمی

 مثنوی‌های حلمی را می توانید در

اینجا بخوانید.

عاشق، واژگون است؛ واژگون راه می رود، واژگون می خوابد، واژگون برمی خیزد، واژگون سخن می گوید و واژگون می شنود، واژگون می خندد و واژگون می گرید، واژگون می رقصد و واژگون دست از رقص می کشد.

زمین به سمتی می گردد و قمر به سمتی، عاشق به سمتی دیگر. مردمان به سمتی می روند، عاشق از مقابل. اقیانوس و امواج از روبرو می آیند، و عاشق در برابر. هر کس بخواهد در کنار او بایستد گم می شود، چرا که او را سویی و کناری نیست. هر کس بخواهد دامن او بگیرد، به زودی در خواهد یافت که بی دامن است! 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

Worakls - Inner Tale

سخن گویم چنان که خواب خیزد
دل از حیرانی محراب خیزد

خبردار از خبر بیزار گردد
سکوت از خانه ی احباب خیزد

بمیرید ای رفیقان الهی
چنان مرگی که زان صد آب خیزد

حجاب آن گونه خوش دارند مردان
که ریشاریش از اصحاب خیزد

سراپا جان شدن کار خسان نیست
به موسیقی جان مضراب خیزد

تمام روزها حلمی وزان است
شبانگاهان هم از اعصاب خیزد

موسیقی:‌

Worakls - Detached Motion

گنج های معنوی نه در وضعیت بی ذهنی، که درست در همین جا روی زمین و در میان آشوب های ذهنی و تلاطمات روزمره اند. سالک راه معنوی وضعیت بی ذهنی و اغمای بودایی را نمی جوید و تمرین نمی کند، بلکه شیوه های غلبه بر ذهن و تبدیل ذهن به ابزاری پاک جهت بهره بردن در خدمت معنوی را تمرین می کند.  

سکوت بی فایده ی ذهنی کاری نمی کند. چرا که این ذهن باید به عنوان ابزار خلاقیت به کار برده شود. سکوت آن جا ارزشمند است که روح در مواجهه با اصوات الهی قرار دارد، آن سکوتی ست که روح در آن صدای خدا را می شنود و به کار می بندد. آن آرامشی نیست که ذهن گرایان می طلبند، چرا که هنگامی که خدا با روح در مراقبه سخن بگوید، هنگامه ی وظایف فرا می رسد و بسا زمانهایی که نه آرامشی و نه آسایشی در میان باشد، بلکه صرفاً وظیفه ای که از سر ایمان و سرسپردگی محض به ذات الهی باید انجام گیرد. 

بله ذهن باید از کار بیفتد، از کارهای سابق خود، و باید به کارهای جدید گمارده شود. بالاتر از آنکه سالک بخواهد به وضعیت بی ذهنی و س ابدی - در حقیقت، وضعیت ذهنیِ س ابدی - دست یابد، باید خود و ذهنش را تسلیم جریان الهی کند تا پس از سیری از سلوک معنوی و گذراندن مراتبی از خودشناسی، وظیفه بر او مشخّص شود. آن وظیفه همیشه با بخشیدن از خود و کار پرزحمت معنوی مترادف است.

روزی روزگاری روح از بهشت خوش و خرّم خود یعنی از وضعیتی مشابه بی ذهنی با کیفیات خودخواهی، کام طلبی، آرامش و آسایش و بی دغدغگی بی حدّ‌ و حصر، ناز و تنعّم و لذّت جویی و بهره مندی های شخصی، به زمین فرود آمد تا عشق ورزیدن، بخشیدن از خود و در خدمت دیگران بودن را در رنج و مصائبِ هر روزه بیاموزد. 

جوینده ی راستین خدا، وقت خود را در جستجوی بهشت گمشده ی نعماتِ بی زحمت تلف نمی کند، چرا که می داند مقصد اصلی خانه ی الهی است و این از بهشتی که از آن آمده هم بالاتر است و راه آن درست از میان طوفانها و مشقّات زندگی می گذرد، آن هم با کلیدی در دست که از عشق بی قید و شرط می درخشد. او حالا می داند که راه عشق، راه وظیفه است و مزد بی قیمت این وظیفه نیز به سر بردن دائمی در حضور الهی و رشد و شکوفایی معنوی تا آخرین لحظه ی به سر بردن در کالبد خاکی ست. 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

Worakls - Elea

با درک فقدان، جستجو آغاز می شود. با دانستن جهل، حرکت در آگاهی آغاز می شود. آن کس که می گوید من دارم، من هستم، من بلند، من بالا! او مرده است و نمی داند که مرده است. آن کس که می گوید من هیچ ام - به تواضع، نه به ادّعا و تفاخر - طلبش اوج می گیرد و حرکتش آغاز می شود. ابتدا باید از مرگ خویش آگاه شد.

روح در نقطه ی آغاز سلوک معنوی بر لبه ی درّه ی تنهایی رسیده است. می گوید: من دیگر اینها را نمی خواهم، آداب و آیین های بشری را نمی خواهم، این شب و این روز را نمی خواهم، این روابط پوچ و این حلقه های تکرار اصم را نمی خواهم، این عید و عزا و میلاد و وفات و این گردش پست در چرخ اوهام را نمی خواهم. آن گاه چشم می بندد و خود را در آغوش خداوند رها می کند.

بشنو موسیقی های اصل و ببین انوار حقیقی را! این ها که با آنها خوشی همه هیچ اند. به دنبال نواهای راستین باش که تو را از تو برهاند. واضح باش، شفاف سخن بگو، ابتدا برای خود و با خود، و سپس با دیگران و برای دیگران. خودِ خودت را بنما. گم شده ای، در جستجوی خویش صادق باش. گزافه مگو، گنگی مکن. چون شایسته ی کلمات حقیقت شده ای، قدردان باش و با جانِ تسلیم بپذیر، و آنگاه آماده باش تا حقیقت تو را به کار گیرد.

حلمی‌ | کتاب لامکان

کتاب لامکان را می توانید در

اینجا بخوانید.

موسیقی:‌ 

Johannes Brahms - Hungarian Dances No. 5 & 6

چنین راهی که ققنوسان بزاید
هزاران تن بگیرد جان بزاید

چنین ماهی که خون از دل فشاند
بگیرد هر چه این تا آن بزاید

چنین وصلی مرا تا صبح رقصید
مپنداری که شب آسان بزاید

به شیطانی که تیغ عشق دارد
دلی دادم که الرحمن بزاید

بزاید تا بزیَد تا بپاید
به پاییدن چه خون افشان بزاید

بدین ساعت که جان از رنج توفید
شه ام گفتا شبان این سان بزاید

شبان گشتم که از صد شب گذشتم
شبانی این چنین توفان بزاید

به حلمی گفته بودم عشق این است
نهایت هم شبی جانان بزاید

موسیقی: 

Ash - Mosaque

جمعیتِ فکرِ پراکنده اند
خاطره بازند که بازنده اند

نام خدا بر لب و کار هوا
بر خر شیطان همه راننده اند

هم به خرابی همه سو پاکباز
هم به گلایه لبِ جنبده اند

چهره به لبخنده بیاراسته
باطنِ گریانِ فزاینده اند

بی هنرانِ سفرِ‌ حال سوز
بی عملی در پی آینده اند

ثروتشان بابت بی گوهری ست
فخر فروشند که مالنده اند

جمعِ‌ گریزان ز خودِ نازجو
هر سوی عالم نقِ زاینده اند

خنده به لب می کن و این بزم بین
بی هدفان بهر چه پس زنده اند؟!

حلمی از این راه برو کوی خود
تا ابد این خاک ‌وشان بنده اند

موسیقی:

The Soul Brothers - Sayida

چون زمان شنیدن شد
هیچ کس نمی تواند بگریزد
حتّی اگر در اعماق تاریک ترین غارهای درون پنهان شود
و چون زمان دیدن شد
حتّی اگر چشمها بیرون از کاسه
نور خواهد تابید 
و جان به تماشا 
بی سر و بی دست و پا
به رقص خواهد خاست.

حلمی | کتاب لامکان

تابلو: برج بابل از سمی چارنین

برای رشد یک فرد و یا به پا شدن یک تمدّن، هنر باید در مرکز قرار بگیرد و آت و آشغالهایی مثل ت و فلسفه از عرصه ی توجّه به کل خارج شوند و چه بهتر که تا ابد به زباله دانی بی تَه افکنده شوند! تمداران، فیلسوفان، دانشگاهیون، فلان و بسارشناسان و  نظریه پردازان و بیکارگانی از این دست باید آگاه شوند که هرگز در به پا شدن هیچ تمدّنی هیچ نقشی نداشته اند و هرگز چیزی بیشتر از کارگران روزمزد آیینها و آداب منسوخ اجتماعی نبوده اند. بگویید کنار بایستند این بیکارگان، پیش از آنکه با نخستین موج مهیب از محو آنسوتر روند. 

همه چیز باید کنار بایستد تا هنر بی آداب و تکلّف در میانه برقصد. هنر برای زیستن و هنر برای رقصیدن و هنر برای نفس کشیدن و هنر برای روشنایی و  هیچ انسان هرگز نمی تواند به هنر بگوید چه کند، چنانکه سایه به آفتاب. این هنر است که از قلب معنا بر می خیزد و صورت می گیرد و صورت می سازد. هنر حقیقی، نه این هنر آویزان و برده ی ناکسان و دغلکارانِ روزمزد شیطان. هنرِ جان که بزرگی های جهان برآورده است. و هنرمندان اصیل را که بنگرید، آن الهیون حقیقی، پیغمبران موسیقی و صورت بندان رنگِ بی رنگی، مردان کار سخت و حماسه های شعفبار عشق، نه این کودکانِ نقش و نما و این کودنانِ نق و ناله و گوشه های اهریمنی. 

این نئشگان را بگویید جور و پلاس خویش جمع کنند و به مستراح تاریخ رهسپار شوند، و هنر را بگویید پشت خمیده ی خویش راست کند و در میانه چون کوه بایستد، بگوییدش فضای سینه ها و شهرها از افکار پست مردمان دلمرده پاک کند و بگوییدش این مصیبت زدگان تاریخ را به چاههای اثیری خویش بازگرداند، بگوییدش مردم خواب را بیدار کند و از حقیقت آوار کند و دست ها بیفشاند و همه را سخت در کار کند. بگوییدش شاعران سیاه مرده اند و فیلسوفان اوهامی نفس های آخر خویش را می کشند و عابدان تعویذی را ثانیه ای بیشتر تا تعویض نیست. هنر را بگویید جنازگان به پای خویش به سوی گورها روانه شده اند. 

و بشارت است عاشقان را، که آخر خون دل و عرق جان ایشان از پس قرنها به بار می نشیند و آن بذرهای باطنی را بنگرید که سرانجام سر زده اند. آن نهالها و درختان سبز درون را بنگرید، امروز بیدار گشته اند و بادها از هر سو عطر روشنی می آورند. و بشارت است روزگار را که از کودکی طولانی و تاریخ تاریک خویش برخواهد خاست و من افقی زرّین در دورها می بینم که سویم رقصان می شتابد و من آسمانی آفتابی می بینم که در حال برخاستن از جان خوندیده ترین شبان است. 

حلمی | کتاب لامکان

همه سکوت از من، همه کلام از تو
سر سبو در کف، یکی دو جام از تو
 
به هر چه جز عشقت سخن به استهزاست
سخن چه آغازم که این سلام از تو
 
ز مشرق باده سپیده زد ساقی
دم فنا از من، همه دوام از تو
 
پیاله سوی تو به زنده باد آید
به هر دمی جانا دم قوام از تو
 
شهود خاموشان ز چشم شوخ توست
شهنشه جانی، شکوه نام از تو
 
ز معبد زرّین که عشق در جوش است
منم پیام آور، همه پیام از تو
 
نشسته در خلوت دل کبود من
به پا چه می خیزد که این قیام از تو

فلک به جام من اگر نظر دارد
یقه ش سویت گیرم که انتقام از تو
 
چو دیدم آن هنگام سماع چشمانت
از آن دم هر آنی دم مدام از تو
 
به سمع خاموشان چه جز نوای توست
شبانه می رقصند به التزام از تو
 
سخن چو آهسته به بند آخر شد
خلاص حلمی و دم ختام از تو

و سپس عشق
این بدنام شده ترین واژه ی جهان
سر بر آورده از تاریک ترین لحظات انسان
سر بر آورده
نه به تطهیر خویش
که به تطهیر انسان
این خودکامه ترین ترین موجود جهان
این خودشیفته ی گردن افراشته ی جان 
سر بر آورده عشق
به خاکش زند
و از خاکدانش بیرون کند. 
 
و انسان 
سرگردان
در کنار مقبره ها، نامها، یادها
در گردش فصل ها
بی هیچ اصل
و انسان
مشتی از خاک متکبّر
لحظه ای از خواب غفلت
عشق آمده رسوایش کند
این بدنام شده ترین واژه ی جهان.

و سپس دل
و جاده ای تا بی انتها کشیده
و آنگاه آتش و دُور شعف
وآنگاه قامت روح و هدف
بر آب رفتن چون کاه
بر باد رفتن چون آه
مرگ پشت مرگ
بیداری پشت بیداری
میلاد پس از میلاد 
رقص در رقص 
و فریاد در فریاد 
قرن در قرن
هزاره به هزاره
اشک در خنده
و خنده در خون.

و آنگاه بیداری
و عشق 
به هستی نو 
و روح 
در انسان 
بی انسان 
به دیدار خویش برخاسته.

حلمی | کتاب لامکان
نقاشی از آلن کوپرا

موسیقی: 

Fata Morgana - Inbetween Worlds

چه سانی دل؟ خوشی با روزگارت؟
به راه دل چه پوچی شد هزارت

خوشی با درد و خونی با دل خوش
میان دشمنان پرشمارت

برو ای دل مباش این سان پریشان
به سر آید شبان انتظارت

حریفی طعنه ای زد پشتِ سر دوش
شنیدم، حال پندِ آشکارت:  

مزن صوفی دم از عشق و خمش باش
که بوی نم دهد حرف قصارت

جهان نو گشت و حق نو گشت و حقدار
و لیکن تو خوشی با خشکبارت

ز بس قاطی زدی هر کهنه و نو
که قاطی شد نوار هشت و چارت

چون نو آمد دگر هر کهنه نسخ است
سخن نو گفتمت، این نو نثارت

زبان از صحبت حق آتشین است
تو با سردان خوشی، این نیست کارت

خمش حلمی دگر وقت سفر شد
برو سوی نگارِ برکنارت  

موسیقی:

Stive Morgan - Magic Travel

من این ها را نمی خواهم، زمین ها را نمی خواهم
زمان ها را و دین ها را، کمین ها را نمی خواهم 

من از این خطّه بگذشتم، ز ما و من رها گشتم
رهای قریه و دشتم، غمین ها را نمی خواهم

ز زیبایی و رعنایی دلم تنگ آمد و دیگر
فریبا را و رعنا را،‌ متین ها را نمی خواهم

ز چرخ فصل بگسستم، فرا جستم چو بنشستم
خلاص خویش بربستم، قرین ها را نمی خواهم

به گوشم زنگ بالا زد که بر شو وقت پرواز است
مرا چون رقص نرمین است خشین ها را نمی خواهم

مبارک بادِ این پیر عجوزین را نخواهم گفت
که جانم رسته ی جام است و این ها را نمی خواهم

سرت خوش باد و جانت شار، ولیکن سوی من زنهار
وجین کردم تمام خویش و سین ها را نمی خواهم

برو از جان من وا شو که وصل دور می جویم
میا سویم به نظم و ناز که چین ها را نمی خواهم

بیا امشب شه ام با من، به حلمی کوبِ دل می زن
که این بزم دروغین حزین ها را نمی خواهم

ای دوست رقصان گشته ای 
فرمانبر جان گشته ای

در سوی طفلان بوده ای
در کوی جانان گشته ای

از بند خویشان رسته ای
آزاد و خندان گشته ای

صد تن بُدی و تک شدی
با عشق همسان گشته ای

بی باک و تازان همچو شیر
جفت عقابان گشته ای

از کفتری و کوتهی
رستی و تابان گشته ای

بودای اغما بوده ای
بیدار و غرّان گشته ای

صوفی دنیا بوده ای
حالی به عرفان گشته ای

زهد و نما و رنگ را 
کشتی و پنهان گشته ای

از حلقه های عقل دون
جستی به ایوان گشته ای

برپا شدی صد مرحبا
آنسوی کیهان گشته ای

رقصان شدی صد آفرین
در روح جنبان گشته ای

گفتند خامی، راه نیست
پختی و بریان گشته ای

حالی که در کوی دلی
شایسته ی آن گشته ای

حلمی سرای عشق را
زیبنده دربان گشته ای

کودکان به زمین دل بسته اند و زمین را می پرستند. کودکی گفت اگر زمین را به درستی بشناسیم، نیازمان به آسمان رفع می شود. پنداری زمین یک سطح بتنی ست که از راست و چپ تا بی انتها کشیده شده است و آسمان فضایی ست بالای سر و در آن تنها دشمنان و اجانب و بیگانگان زیست می کنند. عزیز دل! زمین میان آسمان است. زمین از آسمان پدید آمده است. حال تو اگر معنوی درنمی یابی همان مادّی را که دوست می داری دریاب. جنس تن تو از جنس اجرام است. تو به معنای مادّی نیز از آسمانی. زمین پاره ی تن آسمان است. 

کودک زمین پرست چنان بر مذهبی زمین پرست خرده می گیرد که گویی این کودک، شناسِ زمین است و آن مذهبی، شناسِ آسمان. عزیز دل! مذهبیون را با آسمان چه کار؟ ایشان از تو زمینی ترند و در کار و بار و ستایش و پرستش اجناس و اجرام زمینی اند، تو به خویش خوش که بنگری خواهی دید که تو نیز به تأسی از ایشانی. تو از ایشانی و ایشان از تواند و شما برادران تنی زمین اید، حال روزی به یک ادّعا و روزی به ادّعای دیگر. با این همه هر دوی شما کودکان زمینی، چه به انکار و چه به ادّعا، از آسمان آمده اید، همین حالا در میان آسمانید و پس از این هم به آسمان می روید. چرا که من حیث المجموع همه جا آسمان است.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی: 

Arros - Find Yourself 

در خانه ی جان ما سراپا رقص است
اینجا چو شدی بدان که اینجا رقص است

غم را سر هر صبح به قصّاب دهیم
در مسجد ما نباشد حاشا رقص است

صوفی نکند تحمّل این شادی ها
زاهد نکند فهم چه با ما رقص است

هر کس چو یکی دگر به این در آمد
گفتیم برو که بزمِ تنها رقص است

صد حیرت از این جمعیت بی خویشان
ما یک نفریم و یک به غوغا رقص است

ای عقل چو یک پیاله با ما باشی
بینی که تمام کار دنیا رقص است

گفتند چنین که کار تقوا زار است
گفتیم چنان که کار تقوا رقص است

حلمی سر عاقلان به بالا می برد
در دادگهی که حکم تنها رقص است

فاصله ی هر روح تا زیبایی به اندازه ی فاصله ی او تا رنج است. رنج، نه رنج پوچ به دست آوردنهای بشری، بلکه رنج از دست دادن و سبکبار شدن، رنجِ وا شدن و از خفتگی و نهفتگی بالا شدن؛ همچون یک گل با لمس نخستین تیغه ی آفتاب. 

رنج ها و گنج ها،‌ هماره،‌ تا ابد. آنکس که شعفِ پنهانِ جوشنده در رگ و ریشه ی زندگی را نمی شناسد، و آنکس که تپش هر روزه ی عدالت را در سینه ی زندگی نمی شنود، باید رنج را همچون معشوقه ای بجوید و خود را بی هیچ سخنی تسلیمش کند. 

رنج ها و گنج ها
هماره
تا ابد.

حلمی | کتاب لامکان

موزیک ویدیو:

"مدینا" از جاه خلیب

همیشه آن چه که هست بهترین چیزیست که می توانست باشد. زمان از میان بی نهایت امکان، تنها امکان تحقّق را به ایشان می دهد که به رویاهای خویش جامه ی عمل می پوشانند، حتی اگر رویای بد را به بی رویایی رجحان دهد. همیشه آنچه که اندکی بهتر است با چیز قبلی جایگزین می شود. آن چه که هست یعنی آن چه که امکان منعکس شدن یافته است و آن چه که باقی مانده است یعنی قدرت باقی ماندن در سطح انعکاس یعنی جهان بیرون را یافته است. 

تکامل قاعده ی جهانشمولِ آگاهی است و چون در لطیف جاریست، در ثقیل نیز ساریست. همه ی جهانها در حال تغییر و تکامل اند و هر چه زیر روح و در سراپرده ی زمان است در حال تغییر و تکامل است. بهشت ها و دوزخ ها در حال تغییر و تکامل و نو شدن اند و چون اینها همه در اقلیم زمان هستی دارند همه در حال بازسازی، اصلاح، تغییر و تکامل اند، درست همانطور که بر زمین رخ می دهد. آن چه بیرون از زمان و در وادی روح به بالاست  نیز در حال وسعت یافتن و گسترش در خداست. آگاهی به هر شکلی و در هر مکان و لامکانی همواره در حال حرکت و ارتقاست. 

ابتدا چیزی در درون روی می دهد، رویایی در درون نطفه می بندد، رشد می کند و برمی خیزد و تکامل می یابد. پس تکامل در وادی رویاها نیز روی می دهد، و آن که رویاپردازتر است و آن که به تخیّل میدان شوریدن می دهد، در عرصه ی واقعیت مادّی نیز امکان تحقّق بیشتری می یابد. آن چه امروز رویاست، فردا به جسم واقعیت تنیده می شود و مسیر رویایی که می خواهد به واقعیت بدل شود از عرقریزان و تلاش و تکاپوی بیرونی می گذرد. هیچ رویا چون صرفاً رویاست به بیرون منعکس نمی شود و فرآیند انعکاس یک فرآیند پرزحمت و عرقریز است و اگر این فرآیند طی نشود رویا چون جنینی و یا کودکی نارس سقط یا تلف می شود.  

امروز، حاصل رویای دیروز است، و اگر مردمان امروز این واقعیت را نمی پسندند باید فکر چاره کنند، چون دیروز رویاپردازان خوبی نبوده اند. هر کس در بطن زنده ی رویاهای دیروز خود زندگی می کند و هر کس دقیقاً در همانجاست که خود ساخته است. آن که این را نمی خواهد باید جسارت به رویاپردازی کند، و آن کس که این را می خواهد هم نباید به این خانه ی آمال خویش دل ببند، چون این جهان تغییر است و آن کس که امروز به قوّت بیشتری رویا می پردازد فردا این عمارت امروز را سرنگون خواهد کرد و البته که این جهانِ جنگ رویاهاست و جهان، عرصه ی نبرد خیالپردازان است. 

حلمی | کتاب لامکان

کتاب لامکان را می توانید در

اینجا بخوانید.

باز آ تو چنان که می نمایی
در رقص شو ار حریف مایی

هی گوشه مچین سخن به غیبت
سر راست بگو عبث چرایی

هی غرّه مشو که این و آنی
غُرّت کند این منم منایی 

خوابت کند آن طلسم صوفی
خونت کند این سر هوایی

راه دل و جان بجو و سر کش
چون شعله به کاکل حنایی

این متّحدان عقل وا نه
تا وصل همای در ربایی

شاهین تو بر سرت نشسته
تا خیمه زند به ناکجایی

برخیز و سوی دگر وطن کن
این نیست وطن که می تنایی

حلمی غزل خروش بس کن
غرقابه شد این شب نوایی

موسیقی: 

Metisse - Nomah's land

زمانه ی تفریق. پیش از وصل، فصل. خَلق را به خویش نهادن و بی خَلق برخاستن و خُلق را آتش زدن، بی خُلق برخاستن. غم را وانهادن و شادی را، و هر طلب پست را، و هر آرزو و امید. همه بندها بگسستن، از سست ترین تا سخت ترین. هیچ ندا را پاسخ نگفتن، به هیچ آیین و ادب سر نجنباندن، و سر به هیچ سر فرو نیاوردن، نه خدا و نه انسان. از همه چیز سر کشیدن. بی باور به قدمگاه حقیقت رفتن و سر گوش تا گوش به تیغ استاد عشق سپردن. 

طرد شدن، خاک شدن، خاکِ حقیقی، نه خاکِ خاک. خاکِ آسمان، و چون خاک بر آسمان پاشیدن. تپیدن در مرکز رنج، و رنج را تاب آوردن تا مغزِ استخوان، و ریشه به ریشه و مو به مو از انسان گشوده شدن و در خدا تابیدن. 

زمانه ی تفریق.
پیش از وصل، فصل.

حلمی | کتاب لامکان

حالا که داری می آیی بیا، تمام بیا، و همه ی هست و نیست ات را برای باختن به میانه آر. بیا آن چنان که هستی، و میندیش به آن چه که خواهی شد. آنچه که بدان بدل خواهی شد هستِ حقیقی توست. آنچه که می بازی پشیزی نمی ارزد و آن همه برای باختن است. 

بیا 
تمام بیا
و همه ی هست و نیست ات
را برای باختن
به میانه آر
و میندیش از اندکی و از بیشی
و مهراس از عشق، این آسان ترین دشوارها.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

موتزارت - سرناد پوستورن

قسمت ما نان و شراب و خدا
قسمت ایشان خس و خاک و هوا

خنده‌ی ما از دم ربّ‌الرباب
ناله‌ی ایشان دم ربّ‌الربا

انگ‌زن و رنگ‌زن و بنگ‌زن
این سه کجا فهم کند کار ما؟

این سه یک‌اند و همه آهن‌پرست
خویش‌ پرستند و مقامات جا

شکل خداشان همه شکل خودست
خلقت من‌باز ندیدی؟ بیا!

نام خدا گر ببری کار کن
کار خدا نیست چو کار شما

قبله‌ی عشّاق درون دل است
نیست برون در جهت اشقیا

فهم کن این نکته و آزاد شو
تا نکشی این همه داغ ریا

کار خدا این که چه باشد عزیز
نیز بفهمی چو شوی آشنا

غارت آن تاج که روی سر است
آن که ببیند بکند حلمیا

هدیه ای از عشق، هدیه ای از رنج. نوش قلب عاشقت. و این بوسه ی آتشین خدا جداره های سخت قلب می سوزاند و آن یاقوت سرخ تپنده به تو می نمایاند. هماره عشق، هماره رنج و هماره تابش سرخ گوهر دل. 

هماره راههای ناهموار و هماره همّت های پولادینِ در عشق سربرآورده. هماره رزم و در فاصله ی دو رزم، بزمهایی از نور و نوا. در بحر عشق، هماره راندن. بی هیچ مکث، هماره پرواز. چون بنشستن، برخاستن، چون غنودن، ایوان فلک آراستن. 

دنیا، هیچ، همه هیچ، لحظه ای به منظره اش ننگریستن. چون موشک به دنباله ی آتشین، سفری مستقیم به مقصد قلب خدا. راه در برابرت گسترده، همه چیز را به راه وانهادن و بی غباری درنگ، سر به ماه سپردن. 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

ارکستر سه نفرۀ آرشیدوک از بتهوون

آگاهی انسانی بسیار به کندی، به سختی و با مقاومت بسیار و با پرداخت هزینه‌های گزاف یاد می‌گیرد. چرا که نمی‌خواهد باور کند بالای او چیزی هست و چرا که او جز خود به چیزی باور ندارد، پس زندگی او را مچاله می‌کند و به دور می‌اندازد. در هنگام آسایش و ناز همه دهان گشاد دارند و در هنگامه‌ی توفان‌ها و مشقّات، ایشان که بنای آگاهی و هستی خود را با معنویت، هنر و با جان زندگی محکم نکرده‌اند و تنها با جسم زندگی نرد باخته‌اند بسان کلکی نحیف در امواج متلاطم هستی بلعیده می‌شوند.

آگاهی انسانی یک آگاهی ارتجاعی، متحجّر و عقب‌افتاده است و روح برای رهایی از این زندان تاریک و چرکین انسانی باید روشهای خلّاقیت را جستجو کند و زندگی خود را وقف موسیقی، هنرهای خلّاق و یا کلام حقیقی کند. ارواح مشفق برای خلاصی از انسان، و برای خدمت به انسان و جوامع انسانی خویش، خود را وقف انواع هنرها و روشهای معنوی می‌کنند. معنوی یعنی آنچه خلّاق است، بی محاباست، و سبکهای متحجّر و قالب‌بندی‌ شده، پر نقش و نگار و مینیاتوری، سنتّی، درونگرایانه و گوشه‌گیرانه، و روزمرده ی انسانی را به چالش می‌کشد، فرو‌ می‌ریزاند، پاره‌پاره می‌کند، آتش می‌زند و به باد می‌دهد. فرد معنوی، روحیه‌ای یاغی و انقلابی دارد و هنرمندان حقیقی چنین‌اند. فرد معنوی، هنرمند خلّاق روشهای زندگی‌ست. 

طغیان روح در ظرف آگاهی انسانی، سبب رنجها و مشقّات می شود، امّا این‌ها رنج‌های تطهیر و ارتقا هستند و از رنج‌های پوچ طلبها و امیال انسانی که سرآخر چیزی جز نکبت و خسارت بی‌معنا به جا نمی‌گذارند، هزاران هزار مرتبه، بی‌نهایت بار، ارزشمندترند. روح باید رنج تطهیر را بجوید، این رنج در شکافهای کوه آگاهیِ در حال ریزش او، آتش و موسیقی جاری می‌کند و در نهایت او را آزاد می‌سازد و پیرامون او را نیز غرقه در امواج برکت و وجد الهی می‌کند.

حلمی |‌ کتاب لامکان

انحراف، چه انحرافی! انحراف از آگاهی انسانی. خروج، چه خروجی! خروج از مذهب آدم. و برخاستن، چه برخاستنی! برخاستن از همه چیز. و پذیرفته شدن در آغوش بی‌منّت و لامذهب خدا. مذهب عشق.

حلمی | کتاب لامکان

کتاب لامکان را می‌توانید در

اینجا بخوانید.

هیچ دانی چیست میراث شهان؟
کار دل، راه میان، پیکار جان

کیست عاشق؟ جنگجوی عشق‌ورز
تحفه‌ی دل وقف باید در جهان

تیز کن شمشیر و دیو عقل کش
پاک کن از خویش عقل و کار دان

ذات حق در جان بسی پیچیده شد
باز کن از سر حجاب و تیز ران

شعله شو ای سالک راه خدا
پیچ و تابان می‌رو در راه خوشان

عاشقا آغوش بگشا، باک چیست
بال بگشا، کودک خاکی نمان

بی‌رهی در جستجوی راه باش
در رهی رقّاص شو تا بیکران

ساده شو، پیچیدگان را راه نیست
ساده تابد آفتابِ شادمان

کشتی از لنگرگه شب باز شد
حلیما! دل! عرشه‌بانان! بادبان!

قصّه‌ی ماری که مریم می‌شود
دیو آدم‌شکل آدم می‌شود

سنگ خود خواهی اگر گوهر کنی
کوره را آتش فراهم می‌شود

خانمان بر باد خوش‌تر، ناز چیست؟
دردْ خود در عشق مرهم می‌شود

در دم آن آستان روح‌بخش
صد کمر فولاد هم خم می‌شود

این‌ چنین آ: کاه‌وزن و بادرو
پابه‌پایت اسم اعظم می‌شود

عاقبت حلمی ز شب بالا نشست
صبحگه در پرده‌ی بم می‌شود

موسیقی:

سمفونیک پوئم "توفان" اثر چایکوفسکی

این کاری بی‌وقفه است، کار خلّاقیت. تمام فکر و ذکر یک رهرو از دم صبح تا آخرین نفس شب، باید به کار خلقت باشد. تمام فکر و ذکر آنکس که می‌خواهد زنده باشد باید از خلق کنده و به خلقت افکنده شود؛ خلق‌کردن.

 هر روز باید چیزی نو از درون جان برون افکنده شود. چیزی شفاف، چیزی بامعنا، صادقانه و حقیقی، چیزی از سر مهر و بدون کوچکترین نفع شخصی. حتّی اگر تمام عالم به راه نفع شخصی می‌رود، یک رهروی حقیقی آن طلا، آن نفع‌ها و آن مال‌ها، همه را به خاک بدل می‌کند -چنین کیمیاگری حقیقی- و بر خاک می‌نشیند و چشم می‌بندد، تا گوهر حقیقی را از درون خویش بشکفاند. سالک، طلای انسان خاکستر می‌کند و به باد می‌دهد و مس درون خویش زر می‌کند. این کیمیاگری حقیقی‌ست، نه کار احمقان که خاک زر می‌کنند.

بالاترین مهر است ساختن. در حقیقت، در درون خویش دیدن و از درون به بیرون انداختن. گوشها باید بر معلّمین دروغین بسته شود و چشمها بر صحنه‌های انسانی. تنها سخن حق باید شنیده شود و دست حق باید به کار شود، و دل حق و زبان حق. راه رهروی عاشق از میان خلق می‌گذرد، به خلوت می‌رسد و از خلوت به خدا بالا می‌کشد، و  آنگاه چون به میان خلق بازمی‌گردد، تنها خدا می‌بیند، خلقت خدا می‌کند و به خلق خدا بازمی‌گرداند.

حلمی | کتاب لامکان

با آب می‌آید با آفتاب می‌پرد. با یک خواب زیر و رو می‌شود و سپس در بیداری خواب خویش که هیچ، تمام خویش را فراموش می‌کند. با یک حرف خوش امید می‌بندد و با یک حرف حق امید می‌گسلد. با باد می‌آید، بر باد می‌رود. زمین را به نام خود می‌خواهد، آسمان را به کام خود. پس زمین را خراب می‌کند و آسمان را بدنام. این کودک خودخواه را می گویم، انسان را. 

از مرگ می‌ترسد، از زندگی هم. پس در زندگی می‌میرد و با مرگ به مرگی دیگر منتقل می‌شود. از خویش می‌ترسد، از خدا هم. پس با "من" مردگی می‌کند و بی‌خود و بی‌خدا عمری به عمری بی‌هیچ حاصل می‌چرخد -می‌چرد؛ چرای بی‌حاصل، نه چون گاوْ پرثمر- این دروکارِ باغ افتخار و نفع و طلب، هزار می‌کارد و هیچ می‌درود، آدمی. 

دانش را سفره می‌کند، دین را سفره می‌کند، عرفان را سفره می‌کند. این چتربازِ سفره‌نشینِ خودکامه. بخشیدن چه می‌داند؟ بخشش را نیز به نما می‌کند، بخشش را نیز سفره می‌کند. باید چنین رخت چرک -رخت آدمی- به دور افکند و رهید. 

حلمی |‌ کتاب لامکان

عاقبت کوتاه شد قصّه و آتش در خرمن ددان گرفت. آن خرمن ناپاک جهل و آن مزرع بی‌حاصل تکبّر. عاقبت کوتاه شد قصّه و گرچه همچنان صحنه زین دست نیست، باری چون تاس دل جفت آمده، تقدیر محتوم است. 

تقدیر چه خوش‌تر از خِرَد تکان و چه خوش‌تر از نابودی مردم جهل؟ چه خوش‌تر از انهزام استبداد مردمان رأی و خودخواهی؟ چه خوش‌تر از کوبیده شدن، آنگاه که کوبیده‌ای و به تاراج برده‌ای و انتظارت خوشی‌ست؟ چه خوش‌تر از غرامت، آنگاه که حرص دست از آستین بیرون کرده، به زبان دراز شکوه. چه خوش‌تر، جز کوتاه شدن آن زبان دراز، خوراک سگان! 

گفتند ما مردم‌ایم. گفتم آری، مردم جهل. گفتند ما به درازای تاریخ‌ایم، گفتم آری، تاریخ ظلمت. و تاریخ تاریک بر آتش زدم و کوتاه کردم این قصّه را. 

عاقبت کوتاه شد قصّه
و آتش در خرمن ددان گرفت. 

حلمی |‌ کتاب لامکان

غلبه بر ذهن و غلبه بر انسان. سالک توأمان به نظام باورها و عادات خود در دو سوی درون و بیرون می‌تازد و بر هر دو جهان غلبه می‌کند. ابتدا در درون،‌ سپس در بیرون. برای سالک راه زندگی، زندگی تماماً معلّم است و از در و دیوارش درس و نکته می‌ریزد. حال خردمند می‌بیند و می‌نیوشد و شکر می‌گذارد و جاهل چشم می‌بندد و ابرو تُرُش می‌کند و زبان گله و شکایت دراز می‌کند. باری فرزند کوچه‌های تاریک انسان، حال نور خدا را یافته و بر بالهای موسیقی او به سوی خانه رهسپار شده است. رفتن به سوی خانه، بیرون آمدن از زندان ذهن و روان و انسان است.

انسان چیست؟ لباس زیر روح. حال آنکه آدمی این لباس زیر را رو پوشیده است و به خود افتخار می‌کند، چون دلقکی که می‌پندارد بس جدّی‌ است و به مضحک‌بودن خود آگاه نیست. عقل چیست؟ دمپایی عشّاق. حال آدمی این دمپایی را همه‌جا می‌پوشد و بدان مفتخر است، حال آنکه عقل پاپوش مستراحی بیش نیست. سالک را انسان هیچ افتخاری نیست، و ذهن بهر او ابزاری بیش نیست و روان دامگاهی که بر آن غلبه کرده است. انسان با تمام متعلّقاتش هیچ نیست جز خرقه‌ای بهر افکندن و بالا‌‌ جستن. 

حلمی | کتاب لامکان

در آگاهی هیچ حدّی نیست. تمام حدها را ما خود برای خود تعیین می‌کنیم. ما از سر تنبلی آگاهی خود را در قالبی معیّن می‌ریزیم و برای حرکت نکردن حکم‌های معینّی از جانب خود صادر می‌کنیم و به جهان بیرون نسبت می‌دهیم، سپس آن احکام خودساخته را از بیرون جدّی می‌گیریم و در درون در زندان خودساخته احساس امنیت و راحتی می‌کنیم. چرا که در زندان بودن آسان است. زندانی وهم حرکت دارد، وهم آزادی دارد، وهم وصل دارد و در وهم زنده است. حال آنکه زندان، زندانبان، زندانی‌ها، قفل و در و دیوار زندان همه خود اویند. او تنها یک لحظه باید به وهم خود آگاه شود و سپس قدم در بیرون بگذارد و بهای آزادی را بپردازد. او را هیچ حدّی جز خود او نیست.

حلمی |‌ کتاب لامکان

ای دوست تو این پند گوهربار شنو
از یار شنیده ام، تو از یار شنو

سرّت به معلّمان خودخوانده مگو
با وصل‌فروشان ز ره‌ مانده مگو

بی‌تاب مشو، حرف نهان جار مزن
با هیچ کسی دم از دم یار مزن

بی‌عذر برو کلام استاد بخوان
هر نامه که هر ماه تو را داد بخوان

هر پرسش اگر هست به آن ماه نویس
با خون دل و خامه‌ی پرآه نویس

گر حکم کند سوی خط یار شتاب
هر جا بدهد اذن پی کار شتاب

با هیچ کسی ساز دلت ساز مکن
طومار سکوت هیچ دم باز مکن

یک واژه مباد چشم اغیار دهی
یک لحظه سکوت عشق آزار دهی

تو عذر کنی که هجر در کار شده است
این هجر تویی که حجب دیدار شده است

افلیج نه‌ای، سوی ره ناب بیفت
گر ماه به چشمه شد تو در آب بیفت

در خاک شو گر شاه تو را اذن دهد
پرواز کن ار ماه تو را اذن دهد

بر جای خودی که عشق عزم تو کند؟
تو ناز کنی و عشق بزم تو کند؟

در راه شو ای کودک خودخواه بیا
تا ماه بیا در سوی آن ماه بیا

از خویش گذر، درخت‌سانی تو مگر؟
همراه شو، بی پای و میانی تو مگر؟

ای دوست تو این پند گوهربار شنو
از یار شنیده ام، تو از یار شنو

حلمی

خواهیم دید که از این عمیق‌ترین نقطه‌ی تاریکی، از این خوابناک‌ترین عمق جهل، روشنا سر خواهد زد و موسیقی خواهد‌ بارید؟ بی‌شک پس از اغمای ترس و خوش‌خوشان غفلت، از رنج تاریخی در پیش روست. خوشا رنج و گنج های شکفته‌اش به خون جان و عرق شرافت. خوشا پس از این، تاریخ نو.

حلمی |‌ کتاب لامکان

به هر طرف نظر کنم ریا ریا ریا ریا
به هر سویی گذر کنم هوا هوا هوا هوا

به چهره شکل آدمی به سیره هیچ دم مزن
از این جماعت زبون دلا سوا سوا سوا

سوی خدا چو گشته‌ای ز خلق خیره باز شو
که خلق سهم اهرمن و سهم دل خدا خدا

نظر به رنگ‌ها مکن که رنگ کار نفس و بس
بیا به شهر سادگان شنو نوا نوا نوا 

اگر چه بینوا منم نه بند مال و آهنم
نه این منم که بی‌منم ز خسّ و خاشکان رها

ببند چشم و نوش کن ز باده‌های روشنی
ببند گوش و گوش کن صدا صدا صدا صدا

روم ز خوابگاه تن که نیست تن رفیق من
رفیق من تویی و بس به جسم صوت و روشنا

نشین میان چشم‌ها بپوش روی و خشم‌ها
به سوی خانه حلمیا بیا بیا بیا بیا

دوش در آن مردم راحت‌زده
مصدر جمعیّت عادت‌زده
 
روح به جان آمد و فریاد زد:
مُردم از این جمع عبارت‌زده
 
خسته از آن انجمن من‌پرست
خورده و خاموش و جماعت‌زده
 
بر شدم از دام فلک پرکشان
زان همه خواران حماقت‌زده
 
ننگ بر این من که مرا تن‌ کشد
در فلک تنگ حجامت‌زده
 
سوی خدا می‌روم و در خدام
تا که چه فهمد تن غارت‌زده
 
من نه چو وعّاظ برم در میان
حرف خداوند تجارت‌زده
 
حلمی افسانه‌ام و فارغم
از دد و دیوان اشارت‌زده 

موسیقی: 

ژائوزه - ستارگان در چشمان بسته‌ام

خروج از صحنه‌ی انسانی مصادف است با ورود به پشت‌صحنه‌ی روح؛ خروج از جهان اوهام و ورود به جهان حقیقت. انسان یک بازتاب از روح و اوهام یک پرده از حقیقت است. سرانجام زمان آن‌ می‌رسد تا روح از بازیگر صحنه‌ها بودن به مقام کارگردانی و صحنه‌گردانی تقدیر خویش نائل آید. 

حلمی | کتاب لامکان

کتابهای حلمی را می توانید در 

اینجا بخوانید.

برای رسیدن به وضعیت آزادی معنوی و آگاهی روح، تلاش فراوان و پرداخت بهای زیادی لازم است. گذشتن از دلبستگی‌ها و علایق سابق یکی از این پرداخت‌هاست. و سپس جستجو کردن نو» و گذاشتن آن در جاهای خالی کهنه‌های دور ریخته‌ شده. نو» کم‌کم گسترش می‌یابد و در تمام آگاهی منتشر می‌شود.

سالک همواره در جستجو، تعویض و تکاپوست و چون نظر به دیروز خود کند آن من مرده را نمی‌شناسد.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

Ara Gevorgyan - Yerevan | Kanun

خروش زندگی دارم، نمی‌دانی چه بیدارم
نمی‌دانی چه هر شبها به خاک عشق می‌کارم

نمی‌دانی چه دردی در تمام روح می‌پیچد
تو خوشحالی نمی‌دانی چه بهرت در تب نارم

نمی‌د‌انی چه مرگ‌آساست عبور عشق از جانم
تو در خوابی نمی‌دانی چه در کوران پیکارم

شبانم کوه می‌ریزد، به روزان سیل می‌بارد
به هر دم قبض صد روحم به هر گامی که بردارم

تو در بزم برون عشق به خلقان ناز می‌ریزی
که من جان در دم آتش به جان عشق بسپارم

سرور خلق آن تو، حضور خلق نان تو
حضور عشق هم با من که بهرش روح می‌بارم

بدان دم تا هنر ریزد برون از حجره‌ی مردی
سراسر سوز می‌گیرم، دمادم نور می‌خوارم

دمادم لرز می‌آید ز چاه ظلم شیطانی
که تو آزاد می‌گردی و من در بند پندارم

بلی آزادجانم من، رها از نام و نانم من
به غیبت در عیانم من که در معراج دوّارم

به حلمی پاکْ نوح‌افکن، به جامی سرخْ روح‌افکن
ز اوج قلّه‌ تا پایت سراپا هیچ‌مقدارم

موسیقی:

ونجلیس دِدِس - جنگ‌سالار پارسی

در آگاهی هیچ حدّی نیست. تمام حدها را ما خود برای خود تعیین می‌کنیم. ما از سر تنبلی آگاهی خود را در قالبی معیّن می‌ریزیم و برای حرکت نکردن حکم‌های معیّنی از جانب خود صادر می‌کنیم و به جهان بیرون نسبت می‌دهیم، سپس آن احکام خودساخته را از بیرون جدّی می‌گیریم و در درون در زندان خودساخته احساس امنیت و راحتی می‌کنیم. چرا که در زندان بودن آسان است. زندانی وهم حرکت دارد، وهم آزادی دارد، وهم وصل دارد و در وهم زنده است. حال آنکه زندان، زندانبان، زندانی‌ها، قفل و در و دیوار زندان همه خود اویند. او تنها یک لحظه باید به وهم خود آگاه شود و سپس قدم در بیرون بگذارد و بهای آزادی را بپردازد. او را هیچ حدّی جز خود او نیست.

حلمی |‌ کتاب لامکان

عاشق نان از توکّل می‌خورد، نه از خلق. در کار دل هیچ آویختنی نیست. بند عاشق تنها از آسمان آویخته است. آن را نیز به‌وقت می‌گسلد.

از سرزمینی به سرزمینی، از قاره‌ای به قاره‌ای، از آسمانی به آسمانی. سفر مدام. هیچ ایستگاهی نیست، هیچ توقّفی نیست. هیچ کمالی نیست. سفره‌ی اکتشاف تا بی‌نهایت گسترده.

این چشمه
تا ابد می‌جوشد.

حلمی | کتاب لامکان

تصویری از هرمس؛ ابتدا به عنوان پیامبر خدایان خدمت کرد. خدای تجارت، نجبا، بازرگانان، پیشه‌وری، راهها، مرزها، ان، حیله‌گری، ورزشها، مسافران، و پهلوانان ورزشی. خدای چوپانان، سفر، ادبیات و بخصوص شعر. دوّمین فرزند زیوس و مایا. وظایف گونه‌گون و متنوّعی به عهده داشت! 

دولچه پونتس - ترانه‌ی دریا

آن ‌کس که نمی‌تواند و دیگران را به نتوانستن دعوت می‌کند؛ این روش معنویون نیست. آن کس که نمی‌تواند و دیگران را به توانستن می‌خواند؛ از این معنوی‌تر نیست. او می‌گوید: "منِ خسته اگر از پا نشسته‌ام، امّا تو برو و راه را بیاب و وصل شو!"

درون کافی نیست، بیرون نیز باید با درون یکی شود. بیرون باید بر درون تا شود. درون باید در بیرون حاصل دهد. عاشق باید هنر بپرورد، کتاب خود را بخواند، ساز خود را بزند و  سرود خود را سر دهد. سالکِ عاشق باید گوهر استعداد درونی خویش را بیابد و تقدیم جهان کند. این تقدیم عشق است. سالکِ عاشق، روح بخشنده است. 

چه بسیار که راه را نمی‌شناسند امّا در کار وقف خویش‌اند، چه بسیار که راه را می‌شناسند امّا درون حجابِ بیرون ایشان شده است. یک کلام و بس: درون تا آن زمانی که بر بیرون نتابیده تنها بذری خفته است، در انتظار زمان ظهور. 

می‌توان ظهور را رقم زد. امّا باید به راه افتاد، طاقت رنج داشت و بهانه‌ها را دور ریخت. ذهن می‌تواند هزاران سال سالک درخودمانده را با ماجراهای درونی بفریبد و او را مجاب کند که تنها درون کافی‌ست. سالک عاشق لیکن روح بخشنده است و روح بخشنده یک روح برون‌گرا، برون‌افکن و ایثارگر است. عمل عشق چنین است.

حلمی | کتاب لامکان

ما چو عقابان می‌آییم، نه همچون کفتران لرزان. چو عقابان می‌نشینیم، چو عقابان برمی‌خیزیم. هرگز نهراسیده‌ایم، هرگز نمی‌هراسیم، چرا که هراس طعمه‌ی ماست. چرا که ما آزادیم، ما برادران حلقه‌ی ابدی روح. ما بالاتر از روح، ما رفیقان خدا. ما در خدا برخاسته‌ایم و زین پس تمام پیرامون ما، تمام جهان با ما برخواهد خاست. ما رنج را زیسته‌ایم و رنج را خندیده‌ایم و در تاریک‌ترین شبان به شعف رقصیده‌ایم. رنج با ما به پوچی خود خندیده است و به شکوه و لطف بی‌حدّ این زندگی، و به حقیقت طربناک هستی پی برده است. ما حجاب تاریک غم را از سر رنج افکنده‌ایم. 

گفت ما چون عقابانیم، چون عقابان می‌آییم. گفتم آری، چون عقابان، چون عقابان طلایی دشتهای بیکران و شاهبازان آن سلسله قلل بی‌انتهای خدا، و نه چون کفتران لرزان. چون عقابان می‌آییم، چون عقابان می‌نشینیم و چون عقابان برمی‌خیزیم. 

حلمی | کتاب لامکان

الکساندر برودین - در چمنزارهای آسیای میانه

الا ای جان بی‌بنیان شب‌خیز
بیا زین راه سرد وحشت‌انگیز
 
اگر مرد رهی با من یکی باش
که می‌سوزاندت این آتش تیز
 
اگر از بند عقل و وهم رستی
چو مُردی هم به راه خانه‌ای نیز
 
خرابات است این، مرگ است هر دم
جهان را وارهان، با خویش بستیز
 
تو را دیشب به جان سرخ دیدم
بسوزان جامه‌ها، از خویش برخیز
 
میان روح‌ها آخر چه باشد
رفاقت‌های خرد و خشک و ناچیز
 
به خود بشکن همه بت‌های هستی
سپس باز آ ، خسته و ریز
  
سخن‌های دل از پیمانه گفتی
ز بزم عاشقان حلمی مپرهیز 

موسیقی:

فایا یونان - بغداد

آن شور حقیقی در قلب، آن آتش‌زنه‌ی بی‌سببی، آن نور حقیقی روح تابیده در سینه‌ی خاکی، آن یافته شود، آن محال در حال، آن در سینه بنشیند، کار تمام است. آنگاه سالک محض به سالک عاشق بدل شده، و سوختن آغاز گردیده و هرگز پایان نخواهد پذیرفت. 

در کوره‌های عشق عاشقان با هم به مزاح‌اند. آن دیدارهای ناب و آن سرودهای خلوص. آن گامهای شعله‌ور و آن چهره‌های افروخته از نور خدا. آن س جنبنده و آن جنبش خزنده‌ی موسیقی حیات در رگان و ریشه‌های آسمانها و زمین. هر سو عشق، هر سو خروش. 

و هرگز آسمان کوتاه نیست بر سر عاشقان، و هرگز زمین تنگ نیست. زمین فراخ و آسمان فراخ، به فراخی سینه‌ی عاشقان.

حلمی | کتاب لامکان

هلاکت‌های توفان دارد این ره
حریفان را پریشان دارد این ره

خرابان را خوش است این پاکبازی 
خوشان را موج نسیان دارد این ره

خسان بر آب و خاصان در ته آب
زلالان را چه طغیان دارد این ره

شیوخ عقل را بر صخره کوبد
رسایان را پشیمان دارد این ره

گذر زین طاق خونین وه عجب شد
هزاران وادی و خوان دارد این ره

نه دیگر نام و هادی دارد این‌بار
نه دیگر کوب و دربان دارد این ره

شبم را لرزهای آتشین برد
که مشعل‌های لرزان دارد این ره

سرم رفت و دلم رفت و تو ماندی
حضورت را به غلیان دارد این ره

نه دین دارد نه دنیا، عشق این است
نه نان دارد نه خان، آن دارد این ره

برو حلمی قمار عشق می‌باز
که بردن‌های پنهان دارد این ره

گذشتم تا گذشت، اینجا رسیدم
به کوی و منزل آوا رسیدم

دمی دیروز و هم فردا ندیدم
ز حالا بودم و حالا رسیدم

پریدم تا پرید از دل غم دل 
ز بالا بودم و بالا رسیدم

می خونین‌دل رقصیده در عشق
بنوشیدم که نوش‌آسا رسیدم

سرم تا قلّه‌های مست پاشید
از آن نادرکجا در جا رسیدم

نه درجایی و ناجایی ندانم
که بی‌خود بودم و بی‌جا رسیدم

چو بی‌دنیا بدم آسان گسستم 
چو با زیبا بدم زیبا رسیدم

مرا گوید شبیه عشق گشتی
بلی شکل تو گشتم تا رسیدم

به حلمی بس کن این شیرین‌زبانی
که تلخی دیدم و حلوا رسیدم

همه افتادند که تو برخیزی. همه برخاستند که تو بنشینی. همه بال و پر از خویش کندند که تو بال و پر گیری. همه بال و پر رویاندند چون تو بی بال و پر شدی. همه دیدند چون تو از دیدن نظر برگرفتی، و همه ندیدند چون تنها تو دیدی. تنها تو هستی و هیچ‌کس جز تو نیست، و در این همگی تو نیستی، و تو همه‌ای.

آری، تو بگویی نه»،
امّا تو همه‌ای.

حلمی | کتاب لامکان

چنانکه شراب در خون می‌ماند، جنون می‌رقصد، پرنده می‌پرد، باد می‌زند و سرو می‌خواند. چنانکه راه در قلب گشوده می‌شود و راز آواز می گیرد. چنانکه پرده بالا می‌رود و قوی به یقین راه می‌یابد و ضعیف به ایمان می‌لرزد و وامی‌ماند. چنانکه یک هزار می‌شود و هزار هیچ. چنانکه خواب خاک می‌شود و رویا بالا می‌تند و روح بر سر رویا می‌شکفد. چنانکه روح از روح فرا می‌خیزد و در خدا می‌پیچد و در خدا می‌لرزد و در خدا جرقّه می‌زند و در خدا می‌رقصد و با خدا می‌رقصد و رقصان با خدا به زمین بازمی‌گردد. عاشق چنین است.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

Katil - Kuzim

خاک بر باد و خواب بر آب، رویا هیچ و دیروز هیچ و فردا هیچ، و نه غم و نه شادی، تنها شعف؛ آتش دم. 

دولت هیچ و ملّت هیچ و تاریکی هیچ و نور هیچ، کور هیچ و بینا هیچ، فقیر هیچ و غنی هیچ، نه روز و نه شب، تنها وجد؛ استغنای عدم. 

حلمی | کتاب لامکان

از اینجا تا بعد از این، تا انتها، تا ابد بی‌خبرم. از آب بی‌خبرم، از سنگ بی‌خبرم، از باد بی‌خبرم، از آتش بی‌خبرم. از انسان بی‌خبرم و از روح بی‌خبرم. از خود بی‌خبرم و در خدا تا ابد، تا بی‌انتها از خدا بی‌خبرم.

حلمی | کتاب لامکان

همه افتادند که تو برخیزی. همه برخاستند که تو بنشینی. همه بال و پر از خویش کندند که تو بال و پر گیری. همه بال و پر رویاندند چون تو بی بال و پر شدی. همه دیدند چون تو از دیدن نظر برگرفتی، و همه ندیدند چون تنها تو دیدی. تنها تو هستی و هیچ‌کس جز تو نیست، و در این همگی تو نیستی، و تو همه‌ای.

آری، تو بگویی نه»،
امّا تو همه‌ای.

حلمی | کتاب لامکان

دم بزن ای جان که دمت دلرباست
دم زدن تو ز دم کبریاست

دم بزن ای جان که دمادم تویی
روی تو روی دل و روی خداست

دم بزن ای شعشعه‌ی لامکان
شعله‌ی چشمان تو بر ما سزاست

دم بزن ای حضرت روح‌القدس
هر چه تو گویی سخن آشناست

عشق به جان آمده از جان تو
جان تو مجموعه‌ی جانهای ماست

دم بزن ای صاحب آب و شراب
هر چه تو ریزی دهن ما رواست

فکر به تخمیر سرآغاز توست
فکر چه دانسته که آن دم چراست

دم بزن و فکرت ما را بسوز
حلمی از آن دم همه دم ماجراست

آنگاه که بتوانیم در جنگ بخندیم، در صلح نخواهیم خفت. 
آنگاه که بتوانیم در جنگ بخوانیم، در صلح نخواهیم نالید.
آنگاه که بتوانیم در جنگ برقصیم، در صلح نخواهیم خشکید. 

جنگجو تمنّای صلح نمی‌کند، پس هماره در آرامش است. 
صلحجو در اشتیاق آرامش است، پس جنگ می‌سازد.

در آرزوی ثروت، فقر آفریده می‌شود،
در آرزوی برکت، فقدان. 
در آرزوی بیداری، خواب نصیب می‌شود، 
در آرزوی آگاهی، عصیان.
در آرزوی عشق، نفرت سر بر می‌آرد،
در آرزوی آرامش، طغیان.
در آرزوی زمین جدید، جنگ آفریده می‌شود،
در آرزوی نسیم حال، طوفان. 
در آرزوی زیرکی، حماقت آفریده می‌شود،
در آرزوی کوه، کاهدان.

مهاجر به هیچ‌کجا نمی‌رسد،
مسافر رسیده است.
شیرین‌زبان، سخن نمی‌فهمد،
خاموش با سخن است. 

آنکس که می‌فروشد فقیر است،
آن کس که چهره می‌نماید گداست.
نادار می‌بخشد،
بی‌چهره در همه‌جاست.

حلمی | کتاب لامکان

۱۰ قطعه گلچین عودنوازی

از خویش سخن می‌گوید، انکار می‌کند، می‌ترسد، شک می‌کند، می‌پرسد، تأیید می‌کند، تکذیب می‌کند. آرام می‌خواهد، لیکن آرام نمی‌گیرد، چرا که به راه نمی‌افتد.

در سکوت می‌راند، از عشق سخن می‌گوید، نمی‌ترسد، در یقین می‌بالد، نه تحسین می‌کند و نه می‌نالد. آرام نمی‌خواهد، لیکن آرام است، چرا که در راه است.

هیچ حرفی، هیچ عقیده‌ای، هیچ نشانه‌ای. هیچ ‌کس نخواهد آمد. آنکس که می‌خواهد، برمی‌خیزد. آنکس که باور دارد، عمل می‌کند. جویای برکت حرکت می‌کند، می‌بخشد، به پیش می‌راند. عشقْ قطعی‌ست، حقیقتْ مسلّم است، یارْ حاضر است. انسان در شک است، انسان غایب است، انسان حرکت نمی‌کند. خوابها هیچ، انقلابها پوچ. انسان تاریک است، باید از انسان برخاست. 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:‌ 

Joe Hisaishi - Princess Mononoke Symphonic Suite

شاعر چه کند اینجا، من شعر چه می‌دانم
یک شعر نگفتم من در عمر پریشانم

من طبل خداوندم، فارغ ز همه بندم 
همبال عقابانم، همنعره‌ی شیرانم

گفتند که تو اینی،‌ گفتم که نه من اینم
 گفتند تو پس آنی، گفتم که نمی‌دانم

دانم که چو دریایم، می‌خیزم و می‌آیم
کشتی خداوندی در بحر غزل رانم

من شعله به کف دارم، جان قلمم آتش
هر سو قدمم آتش، من مشعل یزدانم

ترسی تو ز من؟ حقّت! ترس تو دم لقّت
سوی تو چه می‌آیم، بقّ تو چه می‌خوانم

تا اوج فلک رفتم، آن اوج مرا کم بود
در جان من این غم بود کان اوج بلرزانم

خلقی‌ست همه لرزان، ترسیده و لق‌لقّان
دندان لقت را من ای خلق بپرّانم

حلمی همه حرف حق بسرود و کسی نشنید
وقت است که خرگوشان بر شعله بچرخانم

همه چیز بگذرد. ما بگذریم. خشم بگذرد.
خون بگذرد. لطف دو دوست به هم بگذرد.
باد بگذرد. خدا نمی‌گذرد.
خدا می‌گذرد، امّا نمی‌گذرد.
چنانکه خورشید، می‌گذرد و نمی‌گذرد.
چنانکه باد، چنانکه یاد.
می‌گذرد و نمی‌گذرد.

حلمی | کتاب لامکان

ای جان پاک چنگ‌زن، شوریده‌ی نیرنگ‌زن
این خوابها را هیچ کن، این شیشه‌ها بر سنگ زن

بی‌رنگ ناب دلربا، ای تاب بی‌تابی‌نما
ای سازه‌ی ناسازها، زان رازها آهنگ زن

شد برملا اسرار ما، شد بر هوا هر کار ما
افسار ما شد دار ما، این نبض و این آونگ زن

قبض است جانها باز کن، خاموشی‌ات آواز کن
بر خانه‌مان پرواز کن، در سینه‌هامان چنگ زن

آن شعله‌ی حق بر کشان، بی‌بالها را پر کشان
بی‌راهها را در کشان، بی‌عشق‌ها را زنگ زن

ای ماه در بازار شو، ای سینه در پیکار شو
ای دست حق از ناکجا بر کلّه‌های منگ زن

حلمی به طبل نور زد، بیخود بُد و پرشور زد
حالی تو ای شوخ خدا زان نغمه‌های شنگ زن

عقل برو، زوزه مکش، خاک شو
یا که حجاب افکن و چالاک شو

گرچه که چالاکی تو مردن است
یا غم در وقت و قضا خوردن است

تو ملخ جزء‌خوراکی و بس
بنده‌ی بی‌جیره‌ی خاکی و بس

عام ز دست تو به بند و عزا
خاص به اندیشه‌ی تو مبتلا

در سر ابلیس چه پیچیده‌ای
نور ندیده‌ای و نخندیده‌ای 

دیو ظلامی، تو سرشتت بد است
زاده‌ی زندانی و مامت دد است

عشق چو آمد تو دگر پا بچین
دست ادب گیر و به کنجی نشین

طفل شرارت‌زده‌ی بی‌هوا!
عشق چو آمد دگرت نیست جا

عشق بیامد که به رقص آورد
ظلمت صد قرن به یکجا برد

نور دهد، صوت دهد، سورها
تیغ زند گردن صد ادّعا

عشق بیامد تو به قربان عشق
حکم کند مرگ تو دیوان عشق

عشق بیامد دم دیگر مزن
سلطنت عشق ندارد سخن

عشق نوازنده‌ی بی‌منّتی‌ست
قاتل صد دوزخی و جنّتی‌ست

عشق بیامد همه برپا شوید
بال گشایید و به بالا شوید

حلمی

پیر خوشان آمد و اندرز داد
جان به می روح‌‌پزان ورز داد

گفت بنوشید و برقصید خوش
عشق بریزید و بورزید خوش

غم مکند راه به دلها زند
دل مکند از ره می جا زند

غم چو رسد گردن او بشکنید
کلّه‌ی پر دغدغه‌اش بکّنید

ذکر شعف بر لب و ساغر به دست
فارغ از این عالم آهن‌پرست

فارغ از این مردم کبر و نما
فارغ از آسایش جمع هوا 

ای مَلِکان روحِ هنر پرورید
گوهر پنهانِ سحر پرورید

فرد شوید از همگان وا شوید
نیک عرق‌ریز زوایا شوید 

خانقهی! آن طرفی راه نیست
تکیه‌نشین! ماه لب چاه نیست

صوفی از آن راه به صحرا نشست
کوفی از آن شیوه‌ی پروا نشست

پیله‌ی پندار همه بدّرید
در سر و پر یکسره آتش زنید

باور و شک هر دو ز راه دق است
هر که یقین کرد به حق عاشق است

هر که به تسلیم دمادم پرید 
صحبت پیمانه دمادم شنید

عهد خوشان را به دمی نگسلید
هر چه که هست از عمل عشق دید

حکم نهان را همه انجام داد
مزد نبستاند و فقط کام داد

او به ره خاشع سلطانی است
خادم بی‌منّت جانانی است

ای دمران راه میان است و بس
بی‌خبران خانه به جان است و بس

قبله یکی آن به درون دل است
قبله کجا قبله‌ی آب و گل است

نامه‌ی یاری که به هر ماهْ خوش
شاهِ برون هست و درون شاهْ خوش 

هم به درون هم به برون ره برید
تا به نهایت نظر شه برید

گفت و سخن را به قوافل رساند
کشتی رقصنده به ساحل رساند

رفت و سخن را به سر جان زدم
آمدم و باده‌ی پیمان زدم

حلمی

کبوتر هنوز باور نکرده کبوتر است،‌ پروازش کوتاه است، خوراکش دان است و اسیر دام و نام و غرور و افتخار است. کبوتر هنوز نمی‌داند صلحش جنگ است و جنگش بازی کودکان است. کبوتر خود را انسان نام نهاده و هنوز ندانسته انسان هیچ نیست جز غشایی ضخیم و خرقه‌ای تاریک بر روح.

کبوتر هنوز باور نکرده روح است و هنوز ندانسته عقاب است، عقابی در غشای کبوتر، و چون باور کند این غشا فرو می‌سوزد و خاکستر می‌شود و عقاب از میانه‌اش پر می‌کشد. عقاب هستی حقیقی اوست و چون او از کبوتری دست کشد آزاد خواهد شد و در ارتفاعات بی‌انتهای خدا بال خواهد گشود.

حلمی | کتاب لامکان

هر کس که با حق مواجه می‌شود، به خدمتش می‌آید و مجرایش می‌شود. چرا که حق او را فراخوانده است. راه عشق، تعالیم مجرا شدن است. حقیقت هیچ کس را بیهوده نگه نمی‌دارد، بلکه به‌راه‌آمده باید کاری کند و کمر خدمت ببندد. هر کس که به آسمان بسیار نظر می‌کند باید برای آسمان کاری کند، چرا که پیش از این آسمان به او نظر کرده است. 

سالک همکار ذهن خود و تسلیم نفسانیات خود نیست، بلکه همراه عشق و همکار حقیقت است. حقیقت هر چه را بدو عرضه می‌کند، باید بدان جهد کند و چون راه می‌نمایاند باید پیموده شود و چون وظیفه بر شانه می‌نهد باید به انجام رسد. بنابراین حق در خدمت هیچ کس نیست، بلکه این کس است که باید به خدمت حق در آید و کار کند.  

راه دل راهی سراسر کار و بار 
نیست این ره راه مردان نزار
گر بخواهی پختگی: بسیار کار
گر بخواهی سوختن: تسلیم یار

حلمی |‌ کتاب لامکان

موسیقی: 

Mari Samuelsen - Timelapse

آنان که آزادی ندارند نه از این بابت است که آزادی از ایشان دریغ شده است، بلکه چون آزادی را دوست ندارند، عزیز نمی‌دارند و از قوانین آن بی‌خبرند. آن‌ که آزادی ندارد قانون ندارد و چون قانون نیست آزادی نیست. 

آزادی نخست مفهومی باطنی‌ست، باید جُسته شود و اقلیم به اقلیم و دشت به دشت و کوه به کوه پیموده شود و به فراچنگ آورده شود. روح در جستجوی آزادی‌ست و انسان در جستجوی بند. چرا که اسیری آسان است و مزدوری و بی‌مسئولیتی‌ست و در آزادی باید بدانی که چه کنی و رسالت تو چیست، و آزادی بی‌مزد و منّتی و سراسر وظیفه و عَرَق است. 

ذهنی که معطّل جزئیات است، جزئیات به بندش می‌کشد و با عقاید تاریخی انسان‌ساخت عمرها را یکی پس از دیگری بیهوده تلف می‌کند. اذهان عقیده‌پرست سازنده‌ی دوزخ‌های زمینی‌اند، هر چند ابتدا در این دوزخ‌ها احساس آزادی و امنیت می‌کنند، لیکن دیری نخواهد گذشت که هر دو را از کف دهند. چرا که دیر یا زود زمان انقضا فرا می‌رسد و زیر گنبد آسمان همه چیز منقضی‌شدنی و گندیدنی‌ست و هر چیز باید بمیرد تا به شکل نو زاده شود.

امّا روح، ذرّه‌ی خدا، جانِ رقصانِ کلّی‌نورد است. هرگز ثانیه‌ای زمان طلایی حضور خویش را در این جهان به ساخت و پاخت عقاید و گرامیداشت آنها، ذهنی‌گرایی، فلسفه‌بافی و ایده‌سازی‌های پوچ به هدر نمی‌دهد، بلکه می‌داند که اینجا بر زمین خداست تا خود را بشناسد و خدا را بجوید، و آزادی خویش را در خدا به کف آورد. زین رو سالکِ طربناک در تمرین و آزمودن قوانین معنوی حیات است که او را به آزادی معنوی می‌رسانند و از بند عالم سایه‌ها رهایی می‌دهند. 

سالک رقصان، آزادی را می‌جوید، می‌سازد و برپا می‌دارد و منّت‌کش هیچ جنبده‌ای نیست تا چیزی را به او عطا کند، بلکه او خود عطابخش و بخشاینده و برکت‌دهنده‌ی مخلوقات است، و نه منّت‌کش خداست، بلکه شکردان و خادم و همکار هستیِ شگفت‌انگیز و هر بار تکرارنشدنی اوست. 

حلمی | کتاب لامکان

René Aubry - La Grande Cascade

روح از این حجله‌ی بی‌عشق به جایی برود
بدرد خرقه و در سوی نوایی برود
 
گوش کن تا شنوی از فلکت صد آواز
جان رحیل است پی نور و صدایی برود
 
ساقی از مغفرت باده گرم نام دهد
شاید این دلشده امشب به هوایی برود
 
خانه‌ام میکده‌ها گشته، چه سرگردانم؟
قول حق نیست به یابنده جفایی برود
 
کاسه‌ی عقل سر چرخ عداوت شکنم
مرغ دل بال کشد نغمه‌سرایی برود
 
دلقک وهم بجنبانده سر از محنت عقل
وقت آن است که این گلّه چرایی برود
 
هر چه جز باده مرا عطر ندامت بدهد
جان چو بشنید بوی باده به جایی برود
 
حلمی از شوکت میخانه مگو، جام بگیر
اوج پیمانه نگر با چه ولایی برود

خوش از این قراربانی، سیلان آن‌جهانی
شبم از وصال جوشید و رهیدم از میانی

تو خوشی به شعر و صورت، منم از حروف بیزار
به سکوت سر سپردم و سخن وزید آنی

تو خوشی به نکته‌گیری که به نکته‌ها اسیری
چو به کُل نظر نمایی برهی ز نکته‌دانی

به ره خدای می‌رو که عَلَم ز عشق گیری
چون قلم ز عشق گیری بزنی دم از معانی

همه معنی است عالم به حروف خود دمیده 
تو به قلب‌ها نظر کن که رموز عشق دانی

تو چپی چه راست گویی؟ تو به راست چپ چه جویی؟
به میانه خیز آدم که به آسمان برانی 

به میانه بال بگشا، پر ارتحال بگشا
در اتّصال بگشا که تو باز عشق‌سانی

دمری به طعنه‌ام گفت که شه سخن فلان است
دمرا سخن ندانم، تو برو خوش‌ات فلانی

چو شه سکوت دیدم ز سخن زبان بریدم
به سکوت درنشستم به عوالم نهانی

همه شه‌نگار گفتم، همه را ز یار گفتم
ز ره دیار گفتم به هزار و یک نشانی

به بیان صدق حلمی ز رموز عشق بنمود
تو به آینه نظر کن که ز خود خطی بخوانی

وقت آن شد آنچه می‌دانی کنی
اندکی گاهی پریشانی کنی

اندکی از خویشتن بیرون پری
ماورای هر چه می‌خوانی کنی

از حجاب عقل‌ها سر برکشی
پا دهد رقصی به عریانی کنی

شعله‌ای گرم از درون سینه‌ات
وقف این دنیای یخدانی کنی 

وقت آن شد ساز شیدایی زنی
شکرگویان رقص سبحانی کنی

منقضی شد کودکی و بی‌رهی
تو رهی رفتی که رهرانی کنی

تا بگیرد پر دو دستان دعا
همچو بازان رزم کنی

عاشقا ناسازها در سوزتر
آب هم بر هر چه سوزانی کنی

از سفر بازآمده بسیار نیست
حلمیا وقت است چوپانی کنی

گفتگو آید وزان از گفتگو
گر تو خاموشی گزینی کو به کو

صوت خواهی بشنوی از لامکان
قبله کن مابین چشمان هیچ سو

روح را بینی خودی در سرسرا
یار را بینی به نزدت رو به رو

عشق را گفتی و پس در کار کن
سُر ده هر پیمانه کان گیری از او

مردمان باستان در حال بین
مردمان حال در بزم سبو

این سخن بشنیده‌ای بسیار بار
بارها در کار کن معنی بجو

آن معانی را به کام تجربه
خوش بگردان و فرو بلع و ببو

زاهد از دست طلب تاریک شد
عاشق از بخشندگی شد ماهرو

حلمی از پیمانه‌ی ماهانه جست
گرچه شب بود و ره پیمان کجو

آنکس که خود دنیاست دنیا به چه کارش باد
آنکس که خود عقباست عقبا به چه کارش باد

آن یار که خود حق است از خیر و شرش بالاست
جانی که خود حلواست حلوا به چه کارش باد 

درویش زبان‌آتش با کیش سخن گوید؟
معنا چو ز او جوشد معنا به چه کارش باد

من آمدم و امّا تو هیچ ندیدی هان
آنکس که نمی‌بیند آوا به چه کارش باد

او آمد و من بودم، من هیچ نه من بودم
او را که سراسر اوست من‌ها به چه کارش باد

این چه‌چه تحریری آواز شیاطین است
آن صیقلِ صیقل‌زن هاها به چه کارش باد

آن صوت شعف‌باران، آن نعره‌ی غمخواران
شهیار غزلیاران هورا به چه کارش باد

آن یار که شوریده‌ست این شور چه می‌خواهد
عالم به عصا دارد شورا به چه کارش باد

آن کور چه نشخوارد؟ عقلش به چه قد دارد؟
نظم‌آور ِهست‌آرا تقوا به چه کارش باد

این‌ها سپر خلق است، او خلق به جان دارد
او را که قَران دارد پروا به چه کارش باد

پرها همه زو جنبد بی‌بال و پران هم زو 
تبلای جهان‌جنبان تبلا به چه کارش باد

بی‌سلسله رقصان است، او جان خدایان است
در کوشش پنهان است،‌ پیدا به چه کارش باد

ای منتظران جامی تا مستی و بدنامی
این خلق گمان ورنه مولا به چه کارش باد

حلمی سر خط بنویس بر خلق چهارابلیس:
آنکس که زمین خواهد طوبا به چه کارش باد

خزیدند و شب مسکین گرفتند
شکن در هم زدند و چین گرفتند

تمام کوه بر معراج می‌رفت
شهان در جان من شاهین گرفتند

سرم بر باد می‌شد دل بر آتش
زبان از وعده‌ی دیرین گرفتند 

کمر در قتلگه بستند و در بر
مرا در خرقه‌ی نسرین گرفتند

امان بردند و جان در خطّه‌ی نو 
به غسل باده‌ی تکوین گرفتند

سخن کوتاه و خاموشی وزان باد
که حلمی بهر این تضمین گرفتند

چه خوشند این رقیبان که ز خود مقام دارند
ز دُم عقاید خویش همه ننگ و نام دارند

به جهان زر که تصویر همه هستی خسان است
به میان مرگ و میلاد به خسی دوام دارند 

دل من ولیک خوشتر که کسم به هیچ نشمرد
به میان بزمهایی که خران خرام دارند

به درون چاه دنیا عجبا چه مستفیض‌اند
لب حلقه آی و بنگر که چه وهم بام دارند

طربم مرا به در برد و حراج عیش بنمود
به طرب خدای‌مردان ز خدای کام دارند

ز غبار جلوه رستم که به تخت دل نشستم
چه فروتنانه شاهان سر دل هوام دارند

گرچه ره عذاب‌خیز است و عبور تیز دارد
عاشقان ولیک هر دم به دمش دوام دارند

تو سرور کن و جهدی که ز چه خلاص گردی
ز خمی دال برخیز به رهی که لام دارند

چو قوای عقلْ عالمْ به ظلام محض برده‌ست
بنگر به بزم مستان چه شبی تمام دارند

شهِ برقرار خوش باد، رخ زرد یار خوش باد
تو به از هزار خوش باد که هنوز خام دارند

حلمیا شرار خوشتر ز بهشت سرد خوابان
سر شعله‌های رقصان خمشان نظام دارند

موسیقی: 

Mashk & Soul Button - Pensées 

انسان چو فرو ریزد در پیش خدا خیزد
این هوش فرو سوزد آن هوش به پا خیزد

درویش خدا بودم از دست خدا دادم
از دست خدا می‌ده تا نور و نوا خیزد

من عشق روا کردم تا خویش رها باشد
چون خویش رها باشد بنگر که چه‌ها خیزد

من امر نمی‌دانم من نهی نمی‌دانم
معروف نمی‌خوانم منکر که سوا خیزد

آزادم و سرمست‌ام با جام تو در دستم
پیمان تو چون بستم پیمانه ز جا خیزد

این مستی کشمش نیست هرچند که کشمش خوش
این مستی چشم توست کز حدْقه به نا خیزد

هم باد هم آتش باش، هم تیر هم آرش باش 
دردانه‌ی بی‌غش باش تا ماه فرا خیزد

حلمی به جهان بنگر زیبایی جان بنگر
بازی خوشان بنگر تا رخت عزا خیزد

کوتاهی و بلندی از توست، در برون پستی و بلندی خویش می‌بینی. خواب از تو و بیداری از توست. هوا از توست، جغرافیا از توست، حاکم نادان تو و مردم دانا از توست. راه از میان قلب تو آغاز می‌شود و آب از چاه زنخدان توست. 

سامان تویی و خرابات تو. شور تویی و شار تو. سر چون فرو می‌آید آن خوف از توست و جان چو برمی‌خیزد آن ذرّه‌ی جسور توست. ضرب از توست و آهنگ از توست. چنگ از تو و جنگ از تو.

تاریخ تویی و عیسی بر چارمیخ تویی. موسی در گذر از نیل تویی و بنی اسرائیل تویی. محمّد تویی و قرآن از توست. دیروز تو بودی، امروز تویی و فردا همه از سینه‌ی توست. تویی که شمشیر بیداری از ظلمت خویش برون کشیده بر خویش ظهور خواهی کرد. مهدی تویی و آخراّمان تویی و عصر نو از توست. 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

تبرا - نور

خزیدند و شب مسکین گرفتند
شکن در هم زدند و چین گرفتند

تمام کوه بر معراج می‌رفت
شهان در جان من شاهین گرفتند

سرم بر باد می‌شد دل بر آتش
زبان از وعده‌ی دیرین گرفتند 

کمر در قتلگه بستند و در بر
مرا در خرقه‌ی نسرین گرفتند

امان بردند و جان در خطّه‌ی نو 
به غسل باده‌ی تکوین گرفتند

سخن کوتاه و خاموشی وزان باد
که حلمی بهر این تضمین گرفتند

موسیقی:

الف - راه بازگشت

نیمه‌شبان در رنجی سخت و عذابی بی‌پایان. آتش دیدار سوک، هستی درد و نیستی رسالتی شانه‌افکن. خواب بیداری، بیداری آتشی بی‌امان. مرگ آسان و میلاد سخت. دوباره هیچ شدن و دوباره از نو آغازیدن. 

پنج هیچ و شش هیچ و هفت هیچ، هشت هیچ و نه هیچ و همه هیچ و هزار هیچ. یک هیچ، هیچ هیچ و همه هیچ. روح هیچ و معنا هیچ و خدا هیچ. امّا خدا نه هیچ، آن هیچ دیگر، هیچ به هیچ درنامده و در قامت هیچ نپیچیده. 

نیمه‌شبان، آفتابی عظیم. 

حلمی |‌ کتاب لامکان

داستان این نیست که فقط دانایان می‌فهمند و چون دیگران نمی‌فهمند پس ایشان در رنج‌اند. داستان این نیست که ایشان در نورند و دیگران در ظلمت‌اند و پس ایشان از ظلمت دیگران در رنج‌اند. نه، رنج از این است که درک به ظرف عمل نمی‌ریزد و مست نمی‌تواند دیگران را مست کند و نوردیده نمی‌تواند نور بتاباند و موسیقی‌شنیده نمی تواند دیگران را برقصاند. 

دانایان در رنج‌اند چون دانایی‌شان حرف است و خردشان در پستوهای نهان احتکار شده است و نمی‌خواهند، پس نمی‌توانند خرد را به کاسه‌ی عمل بریزند و بر سر دیگران شاباش دهند. دانایان، در وهم دانایی‌اند، چرا که این دانایی هم نیست و خرد چون از عشق بار نگیرد و خون خویش بر عالم نپاشد خرد نیست، بلکه آخور ادّعاست. عشق هم تا از حرف برنخیزد و به میانه نخیزد باد هواست.  

سالکان دلیران زمانه‌اند و نه خانه‌نشینان حمّال حروف. اگر زمانه پژمرده است از این است که سالکینش بی‌جربزه‌اند و بندگان حرف و قول و شریعت‌اند. ای رهروان! پس زندگی کجاست؟ این همه نقش و رسم پر، پس پرندگی کجاست؟ هزار گام در درون برداشتید، حال اگر راست می‌گویید و آن گامها گام حق بود 

رنج گوید که برپا! نور ده
درد گوید میوه‌ی پرشور ده
عشق گوید جان من رقّاص شو
سور می‌خواهی جهان را سور ده

حلمی | کتاب لامکان

تابلو: مردان رقصان از دنیس ساراژین

موسیقی:

آرا ملیکیان - گلهای رهرو 

چه باشد زهد جز ایمان‌فروشی؟ 
به جای جانسپاری جان‌فروشی

به صحن دیده‌ها افتی و خیزی
نه با نفس ریایی می‌ستیزی

خوشا ای روسپی تن می‌فروشی
نه چون زاهد برهمن می‌فروشی

تو را این بندگی در صحن خلق است
که نان و خانمانت رهن خلق است

تو نه حق بهر حق گم می‌پرستی 
تو ای پوسیده مردم می‌پرستی

سر سجاده‌های خودنمایی
به کوی خلق حیران هوایی

تو را در بند خود ابلیس دارد
چو تو بس بنده دامن‌خیس دارد

مجیز عقل گفتی مرد ترسان
که عقلت دست گیرد کوی رحمان

ولیکن عقل بردت کوی شیطان
و شیطان گفت ایشان را بسوزان

بسوز ای روسپی خودنمایی
که آتش داد پیغام رهایی

بسوز ای خفته روزی سر برآری
بسوزی تا بدانی چیست یاری

حلمی

موسیقی: 

تانیا صالح - طریق الحب

سخن عشق، بیان خاموشی‌ست، گفتِ نگفتن است. سالک خدا، مجرای آوای خداست، چرا که آنجا که سخن نیست موسیقی‌ست و موسیقی کلمه است که به رقص برخاسته. عارف عاشق، رقصان است، چه خفته چه بیدار، چه نشسته چه برخاسته، عالم از او در رقص است.

عارف محتکر از نور باخته است، عارف بخشنده با موسیقی برده است. عرفان عشق، بیان موسیقی خداست. کلمات خوانده‌شده کاری نمی‌کنند، آن همّت سالک است که برخیزد، بیرون رود و آنچه از درون آموخته در بیرون بیامیزد و صحنه‌ی دلمرده‌ی بیرون شادمانه و رنگین کند. 

خدا آواز می‌خواند، فرشتگان آواز می‌خوانند، عاشق آواز می‌خواند، سالکین از چه به خود نشسته‌اند؟ مذهب عشق همه آواز طرب است. 

راه طربناک ندیدی؟ بخیز!
سالک چالاک ندیدی؟ بخیز!
این همه از پاکی جان دم مزن
خامشی پاک ندیدی؟ بخیز! 

حلمی | کتاب لامکان

داستان این نیست که فقط دانایان می‌فهمند و چون دیگران نمی‌فهمند پس ایشان در رنج‌اند. داستان این نیست که ایشان در نورند و دیگران در ظلمت‌اند و پس ایشان از ظلمت دیگران در رنج‌اند. نه، رنج از این است که درک به ظرف عمل نمی‌ریزد و مست نمی‌تواند دیگران را مست کند و نوردیده نمی‌تواند نور بتاباند و موسیقی‌شنیده نمی تواند دیگران را برقصاند. 

دانایان در رنج‌اند چون دانایی‌شان حرف است و خردشان در پستوهای نهان احتکار شده است و نمی‌خواهند، پس نمی‌توانند خرد را به کاسه‌ی عمل بریزند و بر سر دیگران شاباش دهند. دانایان، در وهم دانایی‌اند، چرا که این دانایی هم نیست و خرد چون از عشق بار نگیرد و خون خویش بر عالم نپاشد خرد نیست، بلکه آخور ادّعاست. عشق هم تا از حرف برنخیزد و به میانه نخیزد باد هواست.  

سالکان دلیران زمانه‌اند و نه خانه‌نشینان حمّال حروف. اگر زمانه پژمرده است از این است که سالکینش بی‌جربزه‌اند و بندگان حرف و قول و شریعت‌اند. ای رهروان! پس زندگی کجاست؟ این همه نقش و رسم پر، پس پرندگی کجاست؟ هزار گام در درون برداشتید، حال اگر راست می‌گویید و آن گامها گام حق بود 

رنج گوید که برپا! نور ده
درد گوید میوه‌ی پرشور ده
عشق گوید جان من رقّاص شو
سور می‌خواهی جهان را سور ده

حلمی | کتاب لامکان

تابلو: مردان رقصان از دنیس ساراژین

موسیقی:

آرا ملیکیان - گلهای رهرو 

روح از آن لحظه که بیدار شد
خویش بدید و همه‌تن کار شد

از ورق شرع برید و پرید
راه بدید و سوی دیدار شد

راه بدید او که میان دل است
محضر دل سوی خط یار شد

خطّ درون دید و برونش گرفت
گرچه در این قصّه بسی زار شد

گرچه بسی خواب بر او شد حرام
حیف چه که حقروی هشیار شد

چشم ببست این سر و آن سو گشود
گفت نه بر هستی و هستار شد 

دید عدم هست و دگر هیچ نیست
هیچ شد و در همه احضار شد

بوسه‌ی حق بر لب حلمی نشست
جان قلم‌گشته به گفتار شد

خیر و شر از سر برهان و بیا
این همه در سجده نمان و بیا

گفت خدا دل سوی من صاف کن
رقص کن و دست فشان و بیا

این همه لب‌خشک چه ترسیده‌ای؟
نام مرا مست بخوان و بیا

با همه بنشسته و بگسسته‌ای
وصل کن این رشته به جان و بیا

نام من عشق است، مرا عشق کن
عقل ز سر وابرهان و بیا

این همه در خاک چه جوییده‌ای؟
وا شو ز تدبیر و گمان و بیا

مسجد و معبد مرو بی‌من مرو
منزل من قدر بدان و بیا

منزل من قلب سراپا خوشی‌ست
پاک شو از چرک غمان و بیا

گرچه بدین قافله امّید نیست
تو سخن نور بران و بیا

حلمی از این راه که جوشیده‌ای
خلق سویم سر بدوان و بیا

عشق یعنی اعتدالی آتشین
در درون شعله حالی آتشین

در برون شعله با یاران دل
گرد هم در اتّصالی آتشین

مرکز دل نور و تاج سر تنور
جان و جانان در خیالی آتشین

این چنین با مردم سرخ خدا
عشق یعنی ارتحالی آتشین

قرنها بگذشت و این یک قرن هم
بگذرد در ماه و سالی آتشین

تا رسد آن لحظه‌ی امر محال
در سکوت اعتزالی آتشین

دست در دست و نفس در سینه حبس
نام حق در انتقالی آتشین

گفت: حلمی! شد سحر از خواب خیز
وقت جام است و مجالی آتشین

موسیقی:

Orange Blossom - HABIBI

برو از مرزها بگذر بدان سر
بگفتت نه برو یکبار دیگر 

هزاران نه شنیدی و تو منشین 
تو را گوید نه و یعنی که بپّر

دلیران آری و یاری ندانند
که یاری از تو خیزد بهر دلبر

دلا عطر وفا از خون بخیزد
وفا می‌کن جفای عشق می‌خر

برو سویش مگو ماندیم و رستیم 
که ماندن می‌نداند قلب پرپر 

برون بودی، میان خیز و نهان رو 
تمام خویش را بردار و بگذر

شبان از جان حلمی شعله خیزد
سحرگاهان ز لب لفظ منوّر 

به سمت تو آمدم، فرمان این بود. چون به تو رسیدم فرمان دیگر شد. به زمین آمدم تا مردگی کنم، تو را دیدم زیستن آغاز شد. پیش از این نبودم، در انسان مرده بودم، تو را دیدم انسان به سوختن آغازید. ابلیس از درد نعره می‌کشید، بر دردهایش خندیدم. روح از شوق می‌گریست، در گریه رقصیدم. 

از چپ قد کشیدم، از راست بیرون شدم، در میانه نشستم. و هر بار میانه دیگر شد و هر بار بر سر هر دوراهی، انتخاب تو. هر بار تو و هر بار زندگی. نه حیوان و نه انسان، نه تاریکی نه نور، نه شرارت نه نیکی، تنها تو. 

میلاد دردناک روح در هر لحظه، و شعف بی‌انتها در هیبت رنج. عشق، هر لحظه جور دیگر؛ راه، هر ثانیه به شکل نو. نه دست‌آویزی، نه بها‌‌‌نه‌ای، نه لنگرگاهی و نه کرانه‌ای. ماندن به دمی، و آنگاه رفتن. رفتن مدام و خدا را در خویش و خویش را در خدا زیستن. 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

(Mose - Balance (Continuous Mix

به دو خطبه‌ی طربناک چو کشید باده از تاک
به ترانه گفت با دل که بخیز چست و چالاک

سر غم قمار می‌کن به شعف نثار می‌کن
سپه‌اش غبار می‌کن به فَرَش بتاز بی‌باک

سر غم گرفتم آن دم به دو ضربه‌ی مصمم 
کمرش به باد دادم کت و کول کهنه بر خاک

پدرش سیاه‌جامه سوی من سحر روان شد
قد و شانه همچو رستم دک و پوزه همچو ضحّاک

کمر پدر گرفتم که سوی پسر فرستم
غم و خصم هر دو خوشتر ته گور سرد نمناک

قمرم بگفت حلمی به سر سجاده‌ی می  
سحری دعای مستان برسد به گوش افلاک

دل غم هلاک بادا! شه غصّه خاک بادا! 
همه باغ تاک بادا! همه دمْ دمِ فرحناک!»

جان بی‌عشقان فدای عقل شد
خلق بی‌حق در هوای عقل شد

منبر از عقل و فقیهش عقل گشت
نور دل بیرون و جای عقل شد 

وجد را گفتند جفت روح نیست 
پس خلایق در جفای عقل شد

صورت عقلش به خاک عشق دید
خلقتی صاحب‌عزای عقل شد 

هر سویی آواز بی‌عشقان رسید
گوشه‌ها پر از نوای عقل شد

گفت عقل و خورد عقل و برد عقل
ملّت غم مبتلای عقل شد

حلمی از اوصاف راه عشق گو
این غزل که شوربای عقل شد

موسیقی: 

Ara Malikian - Kach Nazar

ظاهر معنوی، باطن دنیوی؛
واعظان اخلاق، عالمان دینی چنین‌اند. این بازیگران. 
ظاهر دنیوی، باطن معنوی؛ 
هیچ کس نمی‌تواند عارفان را تشخیص دهد. 

عشق‌ورزان شبیه زندگی‌اند، لباسشان لباس مردمان، از صحنه‌ها به دور، صحنه‌گردانان، در قلبها در صدر. 

حلمی | کتاب لامکان

غمت غریب و تنهاییت عظیم، ای تو بر سر دوراهی جهان خویش ایستاده! یا این سو یا آن سو، و مجال انتخابْ کوتاه، و توفان عشقْ عظیم آنگاه که بگویی آری، و دیگر هیچ چیز همچون گذشته نخواهد بود. تو بگویی آری، از اعماق دل، و عشق بشنود، و دیگر هیچ چیز همچون هیچ چیز نخواهد بود. 

غمت غریب و تنهاییت عظیم، 
ای تو بر سر دوراهی جهان خویش ایستاده! 

و آفتاب دیگر خواهد شد و شب دیگر خواهد شد و روز دیگر. سنگ دیگر خواهد شد، حیوان دیگر و انسان دیگر. و چون تو انتخاب کنی و قدم در راه بگذاری، و چون بهتر بگویم: قدم در راه بگدازی.»

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی: 

Of Monsters And Men - Love Love Love

گفت عاقل نان ز آزادی به است
گندم اندوه از شادی به است

بهر بوفان ظلمت شب نعمت است
در خرابی بهرشان صد شوکت است

خلق پندارد که عاقل فکر اوست
خلق با عقل است و این عقلش عدوست

عشق گوید خلق! آزادی بجو
ای گرسنه رشته‌ی شادی بجو

نان رود از کف چو آزادی رود
غم بیاید نان برد شادی رود 

این فکوران بنده‌ی نام‌اند و کام
دلقکان عقل در کوی ظلام

بی‌خردمردان کاهل هر سویند
هر که مستی را دهانش می‌بویند

هر چه بدبختی ز عقل ناقص است
ظلمت عالم ز عقل ناکس است

هر حجابی را که بر سر کرد عقل
خلقتی را ساده منتر کرد عقل

ای خلایق عقل را سنگش زنید
کاسه‌ی پوکِ سر آونگش زنید

تخت و تاجش بر سرش ویران کنید
این شه عریانه را عریان کنید

این خران خاک آزادی‌ستیز
این شرورعقلان آبادی‌ستیز

این زبان‌بازان خوار بی‌سخن
خلق‌خواران، سایه‌بازان کهن

یک تن و در هر دو هیکل چپّ و راست
یک تن‌اند و یک لجن بی کمّ و کاست

گفت عاشق حرف حق: شادی بجو
نان بخواهی هم تو آزادی بجو

حلمی

موسیقی:‌ 

Adrian von Ziegler - Prophecy

آزادی دو گام دارد، از بند خویش و از بند خلق. آن خلق هم از خویش است. پس آزادی یک زنجیر دارد و آن خویش است و باید گسست. 

پیام برای دل دردمند است، برای خلق نیست. خلق مذهب خویش دارد و آن مذاهب هواست. پیام خدا برای سالک دل است، برای آنکه در آستانه ایستاده و می‌خواهد داخل شود و جسارت دخول می‌طلبد. 

حقیقت در هیچ کتاب نیست، حقیقت در قلب است. سکوت در قلب است و صدا در قلب است. و خداوند می‌گوید: کتابها را ببند و به سوی من تهوّر کن.» 

حلمی |‌ کتاب لامکان

موسیقی: 

Martin Roth - An Analog Guy In A Digital World

خوشان را با خوشان محشور دارند
کران را از کران مجبور دارند

صبوران با صبوران باده گیرند
عجولان را به خامی غور دارند

هر آنکس بار خود بر دوش دارد
نه کس را بهر کس در گور دارند

تو غمگینی که غم را دوست داری
خوشان از خنده‌ی خود شور دارند

غمت از دوش خود بر کس میفکن
تو را با جنس خود در تور دارند

جسوران با جسوران در عروجند
خموشان را به حق منصور دارند

عقاید از سر تاریک خیزد
رفیقان دل از دل نور دارند

به سربازی دل حلمی سخن راند
حروف عشق از حق زور دارند

موسیقی:

Sleep Dealer - The Way Home

هر کس درست همانجایی‌ست که خود ساخته است، اسیر در اسارت و آزاد در آزادی، خفته در خواب و بیدار در بیداری. اسیر باج اسارت می‌دهد و آزاد بهای آزادی می‌پردازد. 

آنکس که نمی‌تواند، انتقاد می‌کند، آنکس که می‌تواند، کار. نق‌زن از نق سیر نمی‌شود چون این عادت اوست، عادت از او نیرو می‌گیرد. آنکس که کار می‌کند نمی‌تواند ناله کند، چون قاب عادت را شکسته است، او زنده است.  

آفتاب بر سر خواب و بیدار یکسان می‌تابد، خواب می‌گوید آفتاب زحمت من است و آمده عرقم بستاند، نفرین می‌کند و اصم می‌ماند. بیدار آفتاب را شکر می‌کند و می‌گوید امروز مرا چه خدمتی بهر زندگی سزاست؟ می‌بالد و برکت می‌بخشد.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:

Max Richter - The Quality of Mercy

ای رمز تو آسمان گرفته
راه تو سپاه جان گرفته

نور تو زمان ستانده از خود
موسیقی تو جهان گرفته

راه تو رهی ز آسمان است
بر روی زمین کران گرفته

اسم تو بزیستیم و خوش بود
این زیستن امان گرفته

هر کس ز تو گفت کار خود کرد
وه زین شب گفتمان گرفته

من گفتم و این تو بود در من
در هم ز تو گفتِ مان گرفته

ای اهل ادب چه گویی از ما؟
ای جمله خران نان گرفته!

حلمی چو قلم ز ماه بگرفت
عشق از نو خط بیان گرفته

موسیقی:

Sleep Dealer - The Way Home

ای دل خوندیده جان‌افراز شو
روح عریانی، حجاب‌انداز شو

خلق اوهامی به قعر چاه بین
مردم بیراه را خودخواه بین

مردم حق را بگو بیدار باش
هر زمان آماده‌ی پیکار باش

غفلت و جهل است هر سو، تیز کن
این بهار کبر را پائیز کن 

خامشان شاهد معراج‌وش!
بر شوید ای رهروان کاج‌وش

کو به کو این قاره نورانی کنید
این ره شب را چراغانی کنید

سالکان راه بی روی و ریا!
بر شوید ای پاسبانان خدا

ظلمت کوران اگر برجاست این
چون تو بنشستی ز دل، برخاست این

تو بخیز ای دل که از برخاستن
شعله پرسو می‌شود از کاستن

تو بخیز از خویش و از حق نور ده
آتشی بر هیزم مغرور ده

صلح خواهی جنگ‌ها بی‌باک رو
در پی حق رزم‌های پاک رو

شاهدند آنان که با دل خاستند
از میان شعله کامل خاستند

شاهدند آنان که بی‌دل تاختند
بهر خود از شعله دوزخ ساختند

بی‌دلان را این وحوش کور بین
تو برو با دل خروش نور بین

حلمی

موسیقی:‌

Balmorhea - Remembrance

خوشان را با خوشان محشور دارند
کران را از کران مجبور دارند

صبوران با صبوران باده گیرند
عجولان را به خامی غور دارند

هر آنکس بار خود بر دوش دارد
نه کس را بهر کس در گور دارند

تو غمگینی که غم را دوست داری
خوشان از خنده‌ی خود شور دارند

غمت از دوش خود بر کس میفکن
تو را با جنس خود در تور دارند

جسوران با جسوران در عروجند
خموشان را به حق منصور دارند

عقاید از سر تاریک خیزد
رفیقان دل از دل نور دارند

به سربازی دل حلمی سخن راند
حروف عشق از حق زور دارند

عاشق می‌گوید وقتی همه کس منم، با که بجنگم؟ وقتی من همه‌ام، با که در خود بجنگم؟ همه در من به جنگ‌اند و همه در من به آشتی. تاریکی آنگاه است که چهره می‌پوشانم و نور آنگاه که حجاب می‌گشایم.

سفره‌ی ستارگان تنم تا بی‌انتها گسترده.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی:‌

[Sigur Rós - Valtari [Full Album Stream

چو به کار قتل خویشم همه در حیات عشقم
بی‌خودی چو قسمتم شد همه در جهات عشقم
   
سوی من نگیرد آدم که سویی ندارد این کم
من سوی شما بگیرم که دم نجات عشقم
 
به شبان به روح خیزم که زمامدار روحم
به زبان روح گویم که شه فلات عشقم
 
زاهدان و حلقه‌بازان هر شبی به جوب ریزم
عاقلان به مرگ بیزم که دم ممات عشقم
 
شاعران و لغوگویان که دُم دراز دارند
همه را لگام گیرم، چه گویی که لات عشقم
 
خامشان به خواب بخشم هدیه‌های لامکانی
هر که جان دهد جهانی بدهم که ذات عشقم
 
حافظ صفات روحم، خادم جهان جانم
پرده‌دار آسمان و قاضی‌القضات عشقم
 
حلمی از سخن چه داند که همه زبان من اوست
من که‌ام؟ بگویمت هان! خازن لغات عشقم

موسیقی:

Glen Hansard - The Closing Door

یک سیه‌دل ادّعای حق دارد
در خفایی جفای حق دارد

در برون به ریش و دوش عبا
زاری و های وای حق دارد

زهد خود پیش خلق می‌زارد
جرم خود در لوای حق دارد

نفس او چون شریک شیطان است
خلق را ساده جای حق دارد

خاصه باید ز سگ بیاموزد
جغد هم خوش وفای حق دارد

روح اهرمن به شکل انسان‌ است
هر خری که نمای حق دارد

سربه‌توی و عام و بی‌نام است 
هر که او نی‌نوای حق دارد

حلمیا شب به کوی باده بیا
ساغری اختفای حق دارد

موسیقی:

Imen Mehrzi - Mahboubi

آنچه می‌ماند به یک جا خوش
نیست، مرده‌ است به حاشا خوش

ذرّه‌ی حق همیشه در گردش 
گه به صحرا و گه به دریا خوش

تو ستاره‌ای، خیال شر سوزان 
وین ولایت به سودا خوش 

گر به ضرب چرخ همی رقصی 
زاده‌ی چرخی و به بلوا خوش

ورنه تو عمودِ بیداری 
بر فراز زیر و زیرا خوش 

شاهد دلم دوش می‌گفت 
حلمیا این دم دمیرا خوش

موسیقی: 

Tomaso Albinoni - Adagio in G Minor

ای تو را خوش یافتن نایافتن
خاطرت با زلف پنهان بافتن

تو مرو از دل مرو از خوابها
تو مرو از منظر بی‌تابها

خوش نشین بر طاقهای روح‌وش
در دل بی‌خوابهای نوح‌وش

تو درون منزلی صد سالها
ما برون از منزلیم از قالها

ما درون گشتیم و دنیا هیچ شد
نزد ما دیروز و فردا هیچ شد

منزل حال آمدیم از گورها
مرده بودیم و کنون در سورها

سال و ماه و روز و ساعت پوک شد
عقل پروایی بتی مفلوک شد

قبله‌ی ما خاک بود و حال دل
خانه‌ی ما مسجد و امسال دل

آنچه در کوی کلیسا کال بود
در تو یابیدیم و روح حال بود

ادّعای هندوان بشنید دل
حق ولی در نزد تو یابید دل

ای رها از غربها و شرقها
در میان ای شاه رعد و برقها

تو بمان با دل که دل از توست پاک
از تو این حرف و سخن خاموشناک

حلمی

ترس گوید باز با ما رام باش
برّه‌ای در درّه‌ی آرام باش

عشق گوید سر کش و پرواز کن
پخته‌ی دنیا و ما را خام باش

نوبت تعظیم بر بت‌ها گذشت
نور حق بر قلّه‌ی اهرام باش

منقضی شد نامهای باستان
نام نو در سینه‌ی بی‌نام باش

عقل گوید شرط طامات عظام 
زین مقامات عوامی عام باش

تو برو غوّاص شطّ سرخ شو
سالک آن ماه ناهنگام باش

چیست راز عشق؟ گفتم، گفت هیچ
عاشق هستی نیک‌انجام باش

حضرت حق بار داد و یار داد
حلمیا شاکر از این پیغام باش

تو به فردوست رو ما را واگذار
من به دوزخ می‌روم دیدار یار

بنده‌ی دیروز و فردایی و ما 
سالک این حال ناب مشکبار

فرش عقلت گر چه پر نقش است لیک
عاقبت دارت زند نقش و نگار 

عقل را با عدل چون آمیختی
آنچه در دست است جامی زهربار 

جام تو نوش تو بر خلقش مزن
ظلمت خویشت مکن بر کس نثار

کودکی و زاری و پیچیدگی
سادگی و پیری و مستی و کار 

چوبک امر تو بر آتش زدم 
دوش در معراج سرخ بی‌قرار

گفت حلمی ساده کن این کار را
ساده کردم در شبی این کار و بار

هنر از واقعیت برتر است، چنانکه خیال از وهم. نه هنر برای هنر،‌ نه هنر برای شما، بلکه هنر از خدا، برای خدا، از جهان خدا برای جهانیان خدا. 

سخن از گفت بهتر است، چنانکه خاموشی از حرف، که حرفها را باد آورده باد می‌برد و سخن خود باد است از ناکجا، خود خاموشی‌ست و از بی‌نهایت آمده شما را بر بالهای خود تا بی‌نهایت می‌برد، و از مرکز قلبتان با شما سخن می‌گوید. چنانکه این صدای خداست، گویی صدای شماست که با شما سخن می‌گوید. 

کلمه موسیقی‌ست و موسیقی کلمه‌ی به سخن درنامده، از سخن برتر، از سکوت جوشیده، از جهان بالاتر، از خوابها و آبها آنسوتر، بر تاج سر شکفته، از مرکز قلب در عالم جوشیده. کلمه خود خداست و موسیقی خدای به سخن درنامده؛ تمام عشق، از عشق بالاتر. 

هنر آن بار است که عاشق از آسمان بر زمین می‌نهد.

حلمی | کتاب لامکان

اهریمن با موسیقی دشمن است، چنانکه زاهدان از صدای ساز می‌گریزند. زاهدان، فرستادگان اهریمن‌اند و جنگ ایشان با زندگی‌ست. 

زاهد عارف‌نما دامن انسان گرفت
مدّعی حق بُد و بوسه ز شیطان گرفت
ای بره‌ی بندگی جنگ تو با زندگی
نیک شنو وصف خود: دیو که قرآن گرفت

حلمی | کتاب لامکان

غم این فاصله تا چند خوری ای دل مست
دور شو از دم این جمعیت نقش‌پرست
 
آن که دشوار در آمد به طریق ازلی
رازش آسان نکنم فاش به نامردم پست
 
گم نخواهد شدن و جلوه نبازد به مجاز
حق به برکت بدهد باده‌اش از ساغر هست
 
سوی ما گیر و مرو از ره بیگانه دمی
آن که این رشته نگه داشت به ناگه مگسست
 
دل میالای به شرّ و برو زان چشمه‌ی پاک
جرعه‌ها نوش کن و گوش کن آواز الست
 
خلقت آهنگ دگر کرده که باز آوردت
جان بهایش بُد و آن کهنه بتانی که شکست
 
دیدمت خسته و نالان به دلی خواب‌زده
بردمت دوش به احرام ازل دست به دست
 
هیچ دیدی چه خبر بود بدان میکده‌ها؟
هر که مست آمده بود از قفس چرخ برست
 
به میان حلمی دیوانه چو از هوش بشد
خنده زد ساقی و فرمود که این گونه خوشست

برای آنکس که نمی‌خواهد درد آزادی را بکشد چه می‌توان کرد؟ برای آنکس که می‌خواهد متعلّقات هزاران‌ساله‌اش را با خویش نگاه دارد و در آن واحد از حقیقت دم زند - و چون چنین کند حقیقت از او بگریزد چرا که حقیقت زنده است و او مرده - و برای او که غمزه‌ی صلح و کمال کند و خنده‌ی دروغین زند - چرا که خنده‌ی حقیقی از درخشش چشمان پیداست و از چین رنجها و عمق مردمکان رازدار - و او را که وهم وصال کند و وهم فراق کند و در کتابها و خرابه‌ها سر فرو برده و خویش را تهی نتواند و لاف تهی بودن زند، چه می‌توان کرد؟ 

موسیقی: 

Bach - Cello Suite No. 2 in D minor

آن حدیثیِ نقل‌قولی را نگاه کن چگونه از کلام حق به جهت اثبات و جانبداری از فکر خویش بهره می‌جوید. فکر تو باطل است ای نادان، تو باطلی، جهت‌ات باطل است، نفس‌ات باطل است، هستی‌ات باطل است، هیچ حقی نمی‌تواند تو را راست کند، مگر اینکه زحمت کنی، خون و عرق بریزی و جان خود بالا آوری و این یک قدم ناقابلِ بی‌نهایت را برداری و خود را به آغوش حق افکنی. 

آن حدیثیِ نقل‌قولی را نگاه کن،
آن احمق را.

حلمی | کتاب لامکان

ای بس عجب که خامان از عشق دم‌نند
ترسندگان ز حقّت در صورتت دوانند

بی هیچ نای رفتن از وصل لاف دارند
از تیرها گریزان در حسرت کمانند

از خطّ زنده فارغ، با آنچه رفته عاشق
بن‌بست خودپرستی در کوچه‌ی گمانند

این گونه سالکانی از موسقی گسسته
در خویش تار بسته، خود گفته خود بخوانند

ای خام! راه دور است، برخیز و جاده فرسا
صد پخته از تو خوش‌تر خونیده می‌کشانند

از مرگ باک داری، تو خوی خاک داری
تو عاشقان ندیدی خون رزان چشانند

ما تک به خویش خوانیم، این جمع‌ها ندانیم
این خشک‌ها نگه کن در وقت چون شکانند

گه سبز و گه بنفشی گه زرد و گه عنابی
هرگز منافقان را دیدی که چون درانند؟ 

ای صد عجب که مستان در رنج می‌ستیزند
این شوی و موی‌داران در وهم صلح جانند

وقت سحر جهانم پاشید و عشق فرمود
حلمی بیا که پیران راه صواب دانند

هیچ‌ کس نمی‌تواند حقیقت را تبدیل به ایدئولوژی دلخواه خود کند و از آن ماهی دلخواه خود را بگیرد. هیچ فهم مشخّص و قالب‌بندی‌شده‌ای از آن» وجود ندارد و هر کس آن» را در مشت بسته نگاه دارد آن مشت از هم می‌پاشد و آن قالب فرو می‌ریزد. صرفاً با مجرا و محلّ عبور بودن می‌توان در خدمتش بود، در خدمتش زنده بود و زندگی بخشید.

حلمی | کتاب لامکان

انجمن‌ها از خدا دارد دلم
حرف‌های آشنا دارد دلم

بهر بی‌دردان جفا چون تیغ زهر
بهر بیماران شفا دارد دلم

گفت با ما این همه تبعیض چیست؟
گفتم انواع وفا دارد دلم

با خوشان رسم و آیین و بزک
خوشه‌های ناسزا دارد دلم

با قوی‌قلبان جهد و راستی
بوسه‌های بی‌هوا دارد دلم

هر چه حکم عشق جاری در منست
بی‌هوا بر روح‌ها دارد دلم

از فروغ مشعل مردان عشق
آتش بی‌انتها دارد دلم

نور می‌بارد به ره‌گم‌کردگان
بینوایان را نوا دارد دلم

هر که را نزدیک شد دیدارها
از ره پنهان ندا دارد دلم

همچو حلمی در گریبان عدم
گنج‌ها بی‌ ادّعا دارد دلم

موسیقی:‌ 

Monteverdi - Lamento della Ninfa 

سرانجام قبضه‌شدن آگاهی و تمام‌شدن کار. سرانجام در سخت‌ترین و ناگذرترین لحظه‌ها که فراقی و هجرانی از هر سو بانگ برمی‌دارد و دیوان از هر سو دلشادند و نه هیچ باده و هیچ ساغر. سرانجام در چنین لحظات تابناک؛ نابود و مستحیل و تمام در کار خدا، کار می. گرچه هرگز تمامی در کار نیست.

ابتدا عشق و انتها عشق،
و نه هیچ ابتدا،
و نه هیچ انتها.

حلمی |‌ کتاب لامکان

باز این عمق شب و شور آتشین و شعف بی‌حد. باز آن من که رفت و باز این من که سر کشید. باز انسان به گور شد و روح پر کشید. باز این عمق شب!

باز من سرکشان به رویای عاشقان، خستگان و از رمق‌افتادگان و همه‌ی آنچه که نمی‌خواهم و نمی‌توانم گفت.

: باز این من و باز این غم!
: عجب! غم؟! مگر غم هست آنجا که وجد هست؟
: آری آری هست، و حیرتا که چه سخت هست! آنجاست غم نشسته، پریشان، آن ابلیس، که تو مرا سخت می‌آزاری و این جهان از آن من است و کار من است و تو مرا پریشان می‌داری، و من می‌گویم من نیز ناچارم، شعف‌ام، جز این نتوانم کرد و جز این نتوانم بود. تو بزار و من می‌زایم هر لحظه جهانهای نو از زهدان خدا. 

آری آری چه سخت هست غم،
و چه شوریده منم، شعف؛
رقصان، بی‌مروّت، عدم.

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی: 

Henry Purcell - Come ye sons of art

چرخ‌ن رقص‌کنان مستِ مست
آن مه مسرور به جانم نشست
 
گفت که پیراهن خود باز کن
بازگشودم به جهانی که هست
 
نیست بُدم هست شدم هستِ هست
هست همه تاب و میانم شکست
 
سال نو آواز نو کردم به جان
زان دم نو بال نهانم برست
 
آن همه انسان که بُدم هیچ شد
بال برون شد ز دو بن‌بست دست
 
مرگ تو مرگ من و مرگ جهان
زندگی نوست برِ مرگ پست
 
عارض چشمان توام، عرصه نیست
غمزه کند گر فلک غم‌پرست
 
شب سوی ما گیر نهان حلمیا
ساعت می باز به بزم الست

حرام‌اید که عشق هست و از آن بهره نمی‌برید. خراب‌اید که عشق هست و قدرش نمی‌دانید و به کارهای پست و کوچک خویش خوش‌اید و خدمت عشق نمی‌کنید و بر تاج سر نمی‌گذاریدش. حرام‌اید و خراب‌اید و کوچک‌اید و عظمت و راستی و شکوه نمی‌بینید. 
شما با مردگان خوش‌اید و زندگان را نمی‌بینید،‌ چرا که تنها زنده زنده دریابد. شما با سایه‌ها خوش‌اید و با آواهای غم و شادی‌های دروغین. 

خراب‌اید که به آبادانی نمی‌کوشید و عرق روح نمی‌ریزید و از وفور روح در خراب‌آباد تن برکت نمی‌یابید. بی‌چاره‌اید که دروغ نرمینه به حقّ استوار ترجیح می‌دهید. 

عشق جان خود کند و حق بر درب‌هاتان هزار بار کوبید و پاسخ نشنید، جز به خرابی و ناله و ما را به خود وابگذار! باز هم عشق برایتان جان خواهد کند و آواز خویش بر در و دروازه‌هاتان خواهد خواهند، آنگاه تنها یک آواز؛ آواز پسین. و زان پس دیگر هیچ کس جز خداوند نمی‌داند که چه خواهد شد. 

حلمی |‌ کتاب لامکان

عالم و آدم چپ و تو راست باش
آنچنان حق سیره‌ات آراست باش

راه پنهانی رو خود را سِیر کن
وانگهی آنگونه جان پیداست باش

مشت گِل وا کن عبور روح بین
همچو آن خویشی که بی‌پرواست باش

همره بادی که از بی‌سوست رو 
همچو آن جانی که بی‌همتاست باش

عقل گوید مرگ و دیگر هیچ نیست
همچو آن هیچی که از خود خاست باش

عشق گوید هیچ هست و هیچ مست
آنچنان هستی که از خود کاست باش

مست باش و راه بین و روح شو
همدم آن او» که نامیراست باش

حلمیا بی‌گاه شد پرواز کن
در دمی آن خانه که بی‌جاست باش

موسیقی: 

Tanita Tikaram - Twist In My Sobriety

طوفانی‌ام؛ برای در خدمت تو بودن آرامم کن، نه برای آرام بودن. در درونم موجهای خروشان بر هم سر می‌شکنند و با هم می‌آمیزند و فرو می‌ریزند و برمی‌خیزند. طوفانی‌ام؛ برای آرامش خوابهای خود آرامم کن، ورنه گر نیک‌تر می‌دانی بگذار بخروشم و زین موجها خود را و همه را با خود ببرم بدانجا که خود می‌دانی و می‌خواهی.

بی‌باده‌مستی چنین خوش است؛
لب‌تشنگی و خستگی و فرو آمدن پلک‌ها، 
لیکن آرزوی بیداری و برپایی و رقصیدن در هیچ‌نای عدم. 

حلمی | کتاب لامکان

موسیقی: 

Sevak Amroyan - Yarkhushta

در تمام رنج‌ها دوام آورده‌ام
دوام خواهم آورد،
در تمام دردها.
چرا که هنر خود بودن را می‌دانم.
چرا که می‌دانم هر بار 
چگونه سر برآورم و بگویم:
گور پدر سنّت‌ها!
گور پدر آیین‌ها!
گور پدر عزا و ادا!
گور پدر سال‌های نو!
و همه حال‌های هوا!

در تمام ایّام و ادوار دوام آورده‌ام،
چرا که می‌دانستم کیستم؛
من روحم،
ذرّه‌ی خدا.
و هیچ کس و هیچ چیز نمی‌تواند
از آن خویش در آوردم.

این بار به صدای رسا
فریاد می‌دارم
تا ابد تا همیشه:
گور پدر عزا و ادا!
گور پدر سال‌های نو!
گور پدر قدیم و جدید!

گور پدر دنیا!
من از آن توام.

حلمی | هنر و معنویت

موسیقی:

(KINO - Spokoynaya Noch (Calm Night

جان همی کندم و زین حادثه جانی بردم
جان ز کف رفت و عوض جان جهانی بردم
 
کشتی باده به صد آتش و طوفان راندم
بی‌نشان گشتم و گم تا که نشانی بردم
 
قاصد مرگ به هر ثانیه دورم می‌گشت
مرگ را کشتم و هر ثانیه آنی بردم
 
خیر و شر هر دو ز صد گوشه ندایم می‌داد
هر دو را سر زدم و شاه شهانی بردم
 
منطق از منزلت خویش جدایم می‌برد
عاقبت عشق شدم عیش عیانی بردم
 
ساقی از قسمت پیمانه دو جامی دادم
خان‌و‌مان سوختم و خانی و مانی بردم
 
کُه بدم، کاه شدم، باد ببردم به فلک
بی‌کران گشتم و صد کام و کرانی بردم
  
حلمی از رهگذر خاک بر افلاک بشد
بوته‌ی خشک بُدم سرو چمانی بردم

تو سایه و من نورم، تو ضعفی و من زورم
تو جمعی و من فردم، بنگر که چه منصورم

مجبوری و آزادم، بی‌جایم و شهبادم 
تو خلقت اندوهی، من خالق مسرورم

از خویش برآرم دست، از خویش شوم سرمست
تو با دگران شادی، من بی‌خود خودجورم

شاید که به شهر خویش یک سایه ز من یابی
تو سایه ز من پوشی، من قابله‌ی نورم

من موسقی‌ام ای دل، آن موسقی رقصان
نی زین هی‌و‌هی‌بازان، آن موسقی دورم

تو تارک این‌ها شو، برخیز تو اینجا شو
فارغ ز کجین‌ها شو، برخیز به دستورم

پیغمبر دل گوید حلمی سر خُم کج کن
کاین باده‌ی مستورم، وین م مشهورم!

موسیقی: 

Follia - Hesperion XXI and Jordi Savall

بر هر جوینده‌ی راستین است که به کشف گوهر درونی خویش به هر رنج و مشقّتی که باشد همّت گمارد. سرانجام زمانش فرا می‌رسد تا یک جوینده‌ی حقیقی از شرع ورق به طریق حقیقی شناخت خویش قدم گذارد. 

جان به حقایق نیاز دارد، نه به احکام. حکم هرچند برای طبع خام دواست، و فرمان گرچه برای عقل شفاست، لیکن برای قلب، حقیقت نوشداروست و بر جان تنها حقیقت رواست.

قلب، خون تازه می‌خواهد، نه خون مرده‌ی مردابها و خوابها و سرابها. آب باید از سرچشمه بجوشد. آب تازه، آب روح. آب عشق، آب نَفَس. جان عاشق، زندگی می‌خواهد، رقص می‌خواهد، تپندگی و تپیدن می‌خواهد، نه فقه، نه شر، نه قفس.

" قلب، آزادی می‌خواهد.
و آزادی آنِ من است،
و در دامان من است.
پس به سویم این مردگی‌ها بها کنید.
بمیرید و هنر زنده شدن فرا آموزید."
چنین گفت عشق.
با آن نگاه خیره،
آن چشمان خون.

حلمی | هنر و معنویت

زندگی یک سفر است و بالاتر از آن برای یک جوینده‌ی حقیقی یک مأموریت. عمل بی‌عملی یعنی تو از اهداف شخصی خود دست می‌کشی تا حقیقت تو را به خدمت گیرد. پیروی حقیقت، خادم حقیقت و در نهایت استاد حقیقت خواهد شد، و او مجرای عشق و همکار خداست. 

در جستجوی حقیقت از جمعیت‌ها بگسلید و اندکان حق را جستجو کنید. 
این سفر زندگی‌ست، نه یک استمنای ذهنی میان میلاد و مرگ.

 حلمی | کتاب لامکان

[Arthur Meschian - Kayeler [Steps

تمام خرابی‌ها و رنج‌ها را به نام تو و برای تو تاب‌آوردن، ورنه این جهان و خلایقش که به یک تف هم نمی‌ارزند. تمام این‌ها را برای تو تاب‌آوردن. 

از ما برآوردن، و از ایشان فروریختن. از ما برآوردن و از ایشان باز فروریختن. برآوردن و هرگزا هرگزا هراگزا از برآوردن دست‌نکشیدن، و ایشان را از فروریختن. هر کس به طبع خویش. 

تنها تو، به نام تو، برای تو.

حلمی | هنر و معنویت

Rajna - The Door of Serenity

دیروز دوا دادی، امروز بلا دادی
امروز بلا را با صد نور و نوا دادی

امروز شعف خوش‌تر از شادی بیهوده
گفتی که به تحویلی، امروز صفا دادی

امروز شهان خوش‌تر در خرقه‌ی درویشان
بنشسته چو بی‌خویشان آن جام خفا دادی

آن خرقه‌ی آتش بود بر دوش خدامردان
زان شعله‌ی خودگردان یک بوسه به ما دادی

خون‌دیده شد این چشمان در چشمه‌ی بی‌خشمان
آن جور و جفا بردی این وصل و وفا دادی

در راه به ما گفتی بر وصل میندیشید
بر هیچ میاویزید، شاید که هجا دادی

تا هیچ شد این عاشق عمری به هزاری رفت
شب را به سحر عمری در عشق فدا دادی

در عشق تو جان باید با هیچکسان باشد
چون هیچکسان‌ات را اسرار فنا دادی

با هیچکسان گشتم تا ذرّه‌ی جان یابم
در هیچ بُدم ناگه چون رعد صدا دادی

از هر چه که هستی خیز، ای هستی بی‌آویز
گفتی و به خاموشی یک شعله عطا دادی

حلمی ره کوهستان بس صعب و فلک‌لرزان
از راه نیندیشم، تو صوت بیا دادی

موسیقی:‌

Katil — Kham-Khama

آنجا می‌روم که کارهاست. آنجا می‌روم که خارهاست و در میان خارها گارهاست. آنجا که درد بیشتر است و دشواری. آنجا می‌روم و مرا چنین هجرتی خوش است و عشق را چنین روان‌کردنی. پیش از آمدن چنین گفتم که آنجا می‌روم که درد است و جهل است و تاریکی است و غیبت است، و حال نیز چنین می‌خواهم و چنین می‌گویم. می‌روم آنجاها آتش تو بیفروزم. و چنین کردم و چنین خواهم کرد.

آنجاها می‌رویم،‌ آن کوههای سخت،‌ و بدانجا بر این امواج شوریده برخواهیم نشست. آن روزهای سرد را تشنه‌ایم، و آن سختی‌ها را مشتاق‌ایم، به یافتن جان‌های خسته‌ی از خویش درمانده‌ی به جستجوی راه، به جستجوی تو. آنجا می‌رویم و از آنجا به همه جاییم.

 
آنجا می‌رویم که از آنجا آمده‌ایم، بدان سختی ناهموار، بدان وحشی رام‌نشدنی، بدان تلاطم جان‌گداز، بدان سرمای گرم! آنجا می‌رویم که عشق را شعله‌ها و زبانه‌هاست. از زمهریر نمی‌اندیشیم و از آتش خوف نمی‌کنیم. در مرزهای آتشین می‌زی‌ایم و در این آتش‌ها می‌خندیم و می‌رقصیم و مست می‌کنیم و در مستی کار تو می‌کنیم. 

ما راستان‌ایم
و ما را هنر چنین خراب‌بودنی‌ست،
خرابِ بودن. 

حلمی | هنر و معنویت

موسیقی: 

Johann Strauss II - An Artist's Life

ناکسان بی‌مایگی دکّان کنند
عاشقان گوهر به جان پنهان کنند

گوهر پنهان درخشد از نهان
زان فیوضات نهانی آن کنند

جهل دائم خلق را چون چرخ کرد
گوش خود بر عوعوی گرگان کنند

چون که جان با موسقی بیگانه شد
لاجرم عرعر به گوش جان کنند

گرچه با جان خلق دون بیگانه است
هرچه را دیوان بگویند آن کنند

تو برو بشنو نوای گونه‌گون
ورنه در گوش خرابت لان کنند

تو برو گوش خرابت باز کن 
حلمیا این کار را مستان کنند

موسیقی: 

Mark Eliyahu - Through Me

در خرابات نشستن، راندن و به خویش خواندن. این کجی‌ها راست کردن،‌ این دروغی‌های راست‌نمای تباه. آن تباهی‌ها آتش زدن و در دم آتشین خویش فرو دادن، و آنگاه برآوردن چون بالهای فرشتگان.

این ابلیسکان به ابلیسی خویش واگذاشتن، آن نکومردان به نکومردی خویش. تا شرّی و نکویی روزی هر دو از خویش ملول آیند و راه حقیقی بجویند. 

خسته و ملول و زار، آنگاه که روح به آستانه رسد، حقیقت کمر می‌شکند و غبار راه از پاهای تاول‌بسته می‌ستاند و مرهم می‌نهد و بر زخم‌ها بوسه می‌زند.

چون می‌روی حقیقت بدرقه‌ات می‌کند، و چون بازمی‌گردی به آغوشت می‌گیرد و بارهای عظیم خویش بر دوشت می‌نهد. این بار بادا تاب آری!

حلمی | هنر و معنویت

موزیک ویدیو: 

Karl Jenkins - Adiemus

نیمی به بقا، نیمی به فنا. نیمی به رزم، نیمی به بزم. نیمی به هستی، نیمی به نیستی. نیمی این و نیمی آن. ای آن در این ریخته! ای عدم موزون! ای حقیقت! 

ای حقیقت! نوایت سوک و آستانت مرمر سرد آتشین! ای بی‌نام! جامت سروش هوشیاری‌هاست. ما را در خود نابود کن و بود کن! 

این‌چنین هنری که هر آینه از خویش برخاستن و از مرزها برگذشتن. این چنین هنری، که نابودن و در عدم ناسودن. این چنین هنری جان را رواست. 

از مرزها بیرون مشو، بالا رو! از مذهب‌ها بالا رو و از هر چه هست بالا رو! از حیوان بالا رو و از انسان بالا رو، و آه ای روح! از روح بالا رو!

این‌چنین هنری
که هر آینه
از خویش برخاستن 
و از مرزها برگذشتن.

حلمی | هنر و معنویت

تمام خرابی‌ها و رنج‌ها را به نام تو و برای تو تاب‌آوردن، ورنه این جهان و خلایقش که به یک تف هم نمی‌ارزند. تمام این‌ها را برای تو تاب‌آوردن. 

از ما برآوردن، و از ایشان فروریختن. از ما برآوردن و از ایشان باز فروریختن. برآوردن و هرگزا هرگزا هراگزا از برآوردن دست‌نکشیدن، و ایشان را از فروریختن. هر کس به طبع خویش. 

تنها تو، به نام تو، برای تو.

حلمی | هنر و معنویت

Rajna - The Door of Serenity

در عمق ره سپردن و در عمق جان بردن. 
در عمق غنودن و در عمق برخاستن. 

در عمق مردن و در عمق به میلاد نو برآمدن. 
من آن بیرون‌ها هیچ نمی‌بینم، 
و این درون‌ها جز هیچ نمی‌بینم.

هیچ که در درون می‌تند و در بیرون به پیش می‌تازد.
بازمی‌گردیم و جهان را باز‌می‌گردانیم.

حلمی | هنر و معنویت

موسیقی:

[Clint Mansell - Lux Aeterna [Eternal Light

تو عزمی کن ای مام پا‌بسته جان
اسیری و جهدی به کوی خوشان

کمی پیش‌تر تا که بالا کشی
از این سور و سات نوای ددان

از این شهرگان نمای و هوای
بیا تا که برپا شوی سوی آن

دمی کژرویی یک دمی راست‌رو
بیا جانِ دل سوی دل در میان

رها شو تمامی ز شرّ و شجر
که جز غم نیامد برون زین دکان

اگر غم غمی کوه اندُه شکن
اگر شور شوری ز جان جهان

اگر جنگ جنگ مردان حق
اگر صلح صلح نبردآوران

اگر دل دلی خون کند عقل را
اگر سینه‌ای سینه‌ای خونفشان

برو حلمیا رزم پاکان خوش است
سپر کن حق و تیغ دل برکشان

موسیقی: 

Mikhail Ippolitov-Ivanov - Procession of the Sardar 

بگو بر خستگان و از‌ راه ‌ماندگان چگونه می‌توان مرهم بود؟
نه بر مستضعفان لاشی‌صفت دنیاندیده‌ی‌ از دیوارهابالاروندگان.
تنها بگو بر خستگان و دردمندان حقیقی چگونه مرهم می‌توان بود؟ 
بگو بر خفتگان در آستان بیداری چگونه مرهم می‌توان بود؟
نه برخود‌به‌خواب‌زدگان تشنه‌ی دنیا.

بگو بر جهان چگونه آستانه می‌توان بود
بر خشم‌دیدگان چشم‌بسته‌ی سختی‌کشیده؟
نه بر ظریفان حقیر نازدیده‌ی پست
نه بر ابلیسان ‌نمای کودک زار.

بر ون خفته می‌خواهم بانگ بیداری باشم
نه بر ابلیسان و سروشان شرّ بیداری‌نما!

آفتاب را می‌خواهم
و موسیقی را
و نور را
بر محتاجان حقیقی‌اش.

حلمی | هنر و معنویت

من کیستم؟ رهگذری ناشناس، مسافری شوریده، و شاید شاعری دوری‌گزیده. دوری‌گزیده؟ از چه؟ از خویش، از خلق،‌ از خویش خلق، از خلق خویش. و چنین در خاموشی خویش را خلق می‌کنم هر دم. هر لحظه‌ خویش‌های نو برمی‌آرم. چرا که آن خویش که در لحظه‌ی پیش از این می‌زیست حالی به تمامی رخت بربسته است!

من کیستم؟ عاشقی، اگر بتوانم بر خویش چنین لقب بلندآوازه دهم. اگر بتوانم بر خداوند آن معشوق تمام و آن والاترین عاشق جسارتی کنم، منم عاشقی، و شاید نیک‌تر که بدین بسنده کنم؛ رهگذری ناشناس، مسافری شوریده،‌ و شاید،‌ شاید شاعری دوری‌گزیده. هرچند شعر و پعر نمی‌دانم و با شاعران میانه‌ام نیست. میانه‌ام با خداست، داستانم خداست و کار و بارم خداست. کوچکی که کار بزرگی می‌کند.

سخن نمی‌دانم، مستی چرا. با اندوه بیگانه‌ام، هرچند سخت‌ترین‌هاشان را به دل دارم. هنر نمی‌دانم، هرچند به برترین‌هاش مجهّزم، یعنی خدمت تو. زمین نمی‌دانم، هر چند تک‌تک ذرّاتش را زیسته‌ام. زمان نمی‌دانم، هرچند فرمانش می‌رانم. عشق را هم نمی‌دانم و خدا را نمی‌دانم، هرچند جز کارش نمی‌کنم.

من کیستم؟ رهگذری، مسافری، خادمی، کوچکی، برگی، بادی، هیچکسی. 

حلمی | هنر و معنویت

موسیقی: 

Arthur Meschian - Flight

ای خبرگان ای خبرگان آن خمره‌ها را وا کنید
از خبرگی بیرون شوید و جام‌ها پیدا کنید

ای خواب‌های عقل زار، ای مردگان انتظار
ای مغزهای اشتهار آن قلب‌ها دریا کنید

عمر گران بگذشت پست، ای وای زین عقل خجست
یک لحظه گر مانده‌ست آن یک لحظه را غوغا کنید

ای مردگان برپا شوید، ای زندگان با ما شوید
ای خفتگان قرن‌ها آن رخت‌ها را تا کنید

ای روز با ما یار شو، ای شب دگر بیدار شو
ای مردم گم‌کرده‌ره آن راه را پیدا کنید

آن راه وجد و روشنی، آن موسقی بی‌منی
عزمی به راه روشن رقّاص بی‌پروا کنید

این جامه‌های تنگ را، این بردگی بنگ را
آتش زنید و روح‌وار خود لایق زیبا کنید

این مردگی‌ها سخت تلخ، زین مردگی‌ها بگذرید
آن زندگی‌ها سخت خوش، خود را ز نو برپا کنید

ای دال‌ها، با لام‌ها! ای باده‌ها، در کام‌ها!
ای جام‌ها وی جام‌ها بس بزم بی‌همتا کنید

ای خبرگان ای زبدگان زین فاضلی‌ها بگسلید
ابلیس من‌من‌باز را آواره‌ی صحرا کنید

حلمی به پیمان گوش بست، بشنید آواز الست:
ای روح‌های باستان فرمان حق اجرا کنید

نه همیشه در میان جمع، نه همیشه به کناره. هنر گوش فرادادن به هرآنچه خوانده می‌شویم. هنر عشق را دریافتن و به شکلی که دوست می‌داریم به بیرون از خود جاری کردن. به شکلی خلّاق، نو، قائم‌به‌ذات و منحصربه‌فرد، چنان چون خود روح، چنان چون خود عشق. 

هنر را آن نمی‌کند که می‌بیند یا می‌شنود، هنر از آن اوست که دیده‌ها و شنیده‌ها وکشف‌ها و شهودها و دریافت‌ها را به شیوه‌ی خود، از پس وسعت تجربه‌های سخت و اعماق آزمونهای زندگی، به زندگی تقدیم می‌دارد. چنان سالکان و واصلین حقیقی زندگی که زندگی را از مجرای جان خویش به زندگی بازمی‌گردانند. 

باید چیزی آموخت، از سر عشق، کاری کرد بی‌منّت، نو، از ته دل. باید به راه افتاد، از درون، در بیرون. باید برخاست، در هر دو سو، و به هر شکلی که نیک می‌دانیم و به هر شیوه‌ای که می‌توانیم به زندگی هدیه دهیم. بسیار از زندگی ستانده‌ایم، حال وقت بازگرداندن هدیه‌هاست. حال زمانه‌ی بخشیدن است.

حلمی | هنر و معنویت

بی‌خود شو به پیش‌ام آ، یا با همه تنها شو
ای با‌همه زین جا رو، ای بی‌همه با ما شو 

تو مست خودی با خود، این باده نمی‌دانی
من مست توام بی تو، ای بی‌تو به دریا شو

من قصّه نمی‌دانم، افسانه نمی‌خوانم
تو گر سر حق داری، بی سر به ثریّا شو

با خلق به سودایی، این خلق نمی‌دانم
آن خلق حق ار یابی با آن به سر جا شو

بی چشم تو را دیدم در محفل بی‌خوابان
بی حرف ندا آمد: ای روح به بالا شو

حلمی تو چه می‌جویی؟ آن خانه به جان پیداست
بنشین و به پنهان رو، برخیز و هویدا شو

حقیقت مداوماً روح را به چالش زندگی می‌طلبد. عشق مداوماً روح را به شناخت بیشتر خویش فرامی‌خواند: حال یک گام پیش‌تر، یک گام پیش‌تر، یک گام پیش‌تر

خلق قصد حق می‌کند. سوءقصد حق می‌کند خلق. من از این‌ها می‌گریزم بادپا، من این‌ها به هیچ می‌گیرم. من از هیچ ‌خاسته همه چیز به هیچ می‌گیرم و بادپا می‌گریزم.

من بذرها کاشته از خاک‌ها افراشته، از خاک‌ها می‌گریزم.
من خواب‌ها دیده از خواب‌ها برخاسته، از خواب‌ها می‌گریزم.
از عام‌ها می‌گریزم، از خاص‌ها می‌گریزم و از پیغام‌ها و نام‌ها.

من از فصل‌ها می‌گریزم، از وصل‌ها می‌گریزم و در خانه‌ی بی‌نام خویش از تمام هستی و نیستی خویش می‌گریزم.

حلمی | هنر و معنویت

موسیقی:

Sayat Nova - Nazani